حامد جنیدی جعفری

گیاه کافوری با نام علمی monspeliaca Camphorosma متعلق به تیره اسفناجیان است به منظور بررسی تاثیر مراحل فنولوژیک بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه کافوری این تحقیق در استان کردستان (شهرستان قروه) انجام شد. سرشاخه های گیاه در مرحله رشد رویشی (فصل بهار)، مرحله گلدهی (فصل تابستان) و مرحله بذردهی(فصل پاییز) برداشت گردید و پس از خشک شدن در سایه به روش تقطیر با آب، اسانس گیری و توسط دستگاه های گازکروماتوگرافی(GC) و گازکروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC/ MS) تجزیه شدند. نتایج نشان داد در مرحله رشد رویشی 92 ترکیب در مرحله گلدهی 91 ترکیب و در مرحله بذردهی 92 ترکیب شناسایی شده اند که 90 ترکیب در سه مرحله مشترک بودند. میزان بازده اسانس به ترتیب در مرحله گلدهی (12/0) بیشتر از مرحله رشدرویشی(1/0) و مرحله بذردهی(71 0/0) بوده است. عمده ترین ترکیبات اسانس این گیاه در هر سه مرحله رشد رویشی، گلدهی و بذردهی به ترتیب alpha -Pinene (73/16 درصد، 90/20 درصد و 36/20 درصد)، Citronellyl pentanoate (94/16 درصد،43/17 درصد و 86/16درصد) و endo-1-Bourbonanol (75/8 درصد، 28/8 درصد و01/10 درصد) هستند. مرحله گلدهی به عنوان بهترین مرحله برداشت جهت حصول حداکثر بازده اسانس پیشنهاد می گردد و همچنین گیاه کافوری به عنوان یکی از منابع جهت استخراج ترکیب alpha-Pinene استفاده می شود.