حامد جنیدی جعفری

هدف از این مطالعه، شبیه سازی پویایی کربن آلی خاک در اکوسیستم های مرتعی استان کردستان و مقایسه اثر سناریوهای مختلف مدیریتی بر میزان تغییرات کربن آلی خاک بوده است. برای بررسی پویایی کربن آلی خاک سه منطقه معرف 1- چمنزار در منطقه دهگلان، 2- بوته زار در منطقه بهارستان (مجاور ایستگاه تحقیقات خرکه سابق) 3- علفزار در منطقه سارال انتخاب شد و نمونه برداری در آنها انجام گردید. برای شبیه سازی پویایی کربن آلی خاک از مدل CENTURY استفاده گردید. پس از جمع آوری ورودی های اقلیمی، گیاهی، خاکی و مدیریتی مورد نیاز مدل CENTURY، شبیه سازی ها صورت گرفت. نتایج شبیه سازی ها نشان داد در اثر افزایش چرای دام در هر 3 سایت مورد مطالعه در فاصله زمانی سال 1963 الی 1980 میزان کربن آلی خاک تا حدود 10 درصد کاهش یافته است. در سایت چمنزار در اثر جلوگیری از چرای مفرط دام در فاصله زمانی سال 1980 تا سال 2014 حدود 5/16 درصد افزایش و همچنین در اثر برداشت علوفه حدود 38/11 درصد کربن آلی خاک کاهش یافته است. کربن آلی خاک تحت سناریوی 1 حدود 1/13 درصد کاهش خواهد یافت. این کاهش کربن آلی خاک در سناریوی 2 حدود 83/1 درصد خواهد بود. این کاهش کربن آلی خاک تحت سناریوی 3، 4، 5 ،6 و 7 به ترتیب 77/18، 81/19، 5/17، 82/31 و 33/50 درصد خواهد بود. در اثر اعمال قرق و جلوگیری از چرای مفرط دام در فاصله زمانی سال 1980 تا سال 2009 در سایت بوته زار و علفزار کربن آلی خاک 10 درصد کاهش یافته است. کربن آلی خاک مرتع تحت سناریوی 1 در سایت های بوته زار و علفزار به ترتیب 21، 5/19 درصد افزایش خواهد یافت. این افزایش کربن آلی خاک در سناریوی 2 به ترتیب 25 و 3/7 درصد برای سایت بوته زار و علفزار خواهد بود. تحت سناریوی 3 کربن آلی خاک در سایت های بوته زار و علفزار به ترتیب 18 و 29 درصد کاهش خواهد یافت.