هدیه بدخشان

در این مطالعه اثر آتش سوزی بر فراوانی و غنای گونه ای خزندگان منطقه جنگلی برقرو در 65 کیلومتری شمال شهر سنندج استان کردستان بررسی شد. بررسی منطقه به صورت پیمایشی و با استفاده از تله های چاله ای در منطقه آتش گرفته (زمان آتش سوزی تابستان 1394) و منطقه شاهد انجام شد. در هر منطقه به مساحت بیست و دو هکتار، 24 عدد لوله پلاستیکی پولیکا با قطر 20 و ارتفاع 40 سانتی متر به عنوان تله های چاله ای به صورت تصادفی، داخل زمین جاگذاری شدند. مطالعه میدانی از فروردین تا اواخر مهرماه 1395و از ساعت هشت صبح تا پنج بعدازظهر انجام گرفت. خزندگان پس از شناسایی، تهیه عکس و اندازه گیری در محل صید رهاسازی شدند. در محل مشاهده گونه ها متغیرهای زیستگاهی شامل: پوشش گیاهی و جنس بستر به تفکیک لاش برگ، رسی، قلوه سنگ و رسی، سنگی و صخره ای، پناه در دسترس گونه در اطراف تله چاله ای به تفکیک: سنگ، بوته، شاخه درخت و هم چنین ارتفاع از سطح دریا ثبت شد. میزان تنوع گونه ای توسط شاخص های سیمپسون و شانن-واینر و مقدار یکنواختی با استفاده از شاخص های سیمپسون، کامارگو و اسمیت و ویلسون برآورد شدند، هم چنین برای محاسبه غنا از شاخص های مارگالف و منهینیک استفاده شد. تعیین شاخص های تنوع و یکنواختی گونه ای توسط نرم افزار تنوع زیستی Ecological Methodology صورت گرفتند. بازه زمانی مطالعات میدانی بر اساس تعداد گونه های مشاهده شده به دو فصل مناسب و نامناسب تقسیم شد. درمجموع 78 خزنده متعلق به 6 گونه، 6 جنس و 3 خانواده شامل گونه های: لاسرتای کردستان (Timon kurdistanica)، سوسمار مار چشم زیبا (Ophisops elegans)، اسکینک مار چشم آسیایی (Ablepharus pannonicus)، لاسرتای سه خطی (Lacerta media)، اسکینک پابلند اشنایدر (Eumeces schneideri) و لاک پشت مهمیز دار (Testudo graeca) مشاهده شد. در بخش هایی از زیستگاه که پوشش گیاهی درختی و درختچه ای است به علت وجود لاش برگ به عنوان پناه و محل یافتن غذا برای خزندگان، گونه ها و تعداد نمونه های بیش تری مشاهده گردید. این مطالعه نشان داد تله های چاله ای ابزار بسیار مناسبی برای صید لاسرتای کردستان است گونه ای که به شدت وابسته به درختان بلوط بوده و مشاهده و مخصوصاً صید آن با استفاده از سایر روش ها بسیار دشوار است. بر اساس آزمون فریدمن در فصل نامناسب و مناسب تأثیر دما بر فراوانی گونه ای معنی دار بود. نتایج