امیرعلی صادقی

طولانی شدن زمان انتقال جوجه های گوشتی باعث می گردد که جوجه ها قبل از قرار گرفتن در سالن پرورش ضعیف و دهیدراته شوند. برای بررسی اثرات تأخیر در دسترسی به خوراک و آب، همچنین تأثیر فرآورده های نیمه جامدی چون اوماج و ایراسیس بر روی برخی از فراسنجه های بیوشیمیائی خون جوجه های گوشتی، آزمایشی در قالب طرح کاملاً تصادفی طراحی و اجرا شد. در این آزمایش از تعداد 640 قطعه جوجه گوشتی راس 308 استفاده گردید. گروه های آزمایشی عبارت بودند از: 1) تغذیه جیره ذرت-کنجاله سویا از زمان ورود جوجه ها به سالن پرورش همراه با آب آشامیدنی، 2) 16، 32 و 48 ساعت محرومیت از آب و خوراک (گرسنگی)، 3) 16 و 32 ساعت تغذیه توسط مکمل اوماج ، 4) 16 و 32 ساعت تغذیه توسط مکمل ایراسیس. بعد از سپری شدن ساعت های مذکور تمام جوجه ها با جیره ذرت-کنجاله سویا تغذیه شدند. در طی دوره آزمایش جیره های آغازین (21-0 روزگی)، رشد (35-22 روزگی) و پایانی (42-36 روزگی) مورد استفاده قرار گرفتند. نمونه های خونی طی ساعت های 16 و 32 و روزهای 4 و 21 بعد از تفریخ تهیه شدند. پس از تشکیل لخته سرم جدا و تا زمان سنجش در دمای 57- سانتی گراد نگهداری شدند. میزان گلوکز، کلسترول و تری گلیسیرید نمونه ها بوسیله دستگاه اتوآنالیزر و با استفاده از کیت های تجاری و مقدار تری یدوتیرونین نمونه ها بروش رادیوایمونواسای تعیین شد. در گروه دوم تیمارها سطح گلوکز خون متناسب با طول دوره محرومیت از غذا بالا بود، اما سطوح کلسترول و تری گلیسیرید دچار تغییر چشمگیری نشدند. سطح تری یدوتیرونین سرمی این گروه دچار کاهش گردید. در مورد گروههای 3 و 4 نتایج مشابه و بشرح زیر بود. سطح گلوکز در طی دوره دریافت مکمل کمتر از سطح کنترل بود ولی پس از آن به حد طبیعی بازگشت. سطح تری گلیسیرید تغییر معنی داری نداشت و سطح تری یدوتیرونین در ابتدای تیمار دچار افزایش گردید و در اوآخر دوره رو به کاهش نهاد. پاسخ سطح تری یدوتیرونین به گرسنگی طولانی حاکی از نقش آن در کمک به جذب روده ای گلوکز و تنظیم متابولیسم بود.