آجیلوپس سیلیندریکا یکی از گونه های جنس آجیلوپس می باشد که به دلیل دارا بودن ژنوم D مشترک با گندم از اهمیت ویژه ای در اصلاح گندم برخوردار است. در این پژوهش ارقام مختلف گندم نان به نام های امید، پیشگام، زرین، نوید و Mv17 با دو ژنوتیپ 236 و 387 از آجیلوپس سیلیندریکا تلاقی داده شده و هیبریدهای F1 مورد بررسی سیتوژنتیکی و میوزی قرار گرفتند. ارقام مختلف گندم نان از لحاظ میزان تلاقی پذیری متفاوت بودند. تلاقی رقم Mv17 و ژنوتیپ 236 آجیلوپس سیلیندریکا با 41% بیشترین میزان و تلاقی رقم نوید با هر دو ژنوتیپ 236 و387 آجیلوپس سیلیندریکا با 13% کمترین میزان تلاقی پذیری را نشان داد. در این پژوهش هیبریدهای حاصل از گندم نان و آجیلوپس سیلیندریکا، همه دارای 35 (ABDDCCC :35=x5=n2)کروموزوم بودند. میزان جفت شدن کروموزوم ها و فراوانی کیاسما در مرحله متافازI تقسیم در این تلاقی ها مورد مقایسه قرار گرفتند. مقایسه آماری نتایج با استفاده از آزمون t کاهش معنی داری در تعداد یونی والنت ها و افزایش جفت شدن کروموزوم ها به صورت بیوالنت میله ای و حلقه ای در همه ی تلاقی ها نشان داد. جهت تعیین تعداد نقاط فعال از نظر رونویسی و همچنین تعیین غالبیت هستکی در هیبریدهای F1 از روش رنگ آمیزی نیترات نقره استفاده شد. تعداد نوارهای NOR مشاهده شده در این مطالعه برای والد گندم دو جفت و برای والد آجیلوپس سیلیندریکا یک جفت یافت شد که روی بازوی کوتاه کروموزومها بودند. همچنین بر اساس نوار بندی Ag-NOR جمعیتهای هیبرید نسل اول دارای یک جفت منطقه سازماندهی هستکی بودند. در این پژوهش اثر دما بر میزان تشکیل گامت های کاهش نیافته از طریق شمارش دانههای گرده فعال و غیر فعال در گل ها و گیاهان مختلف در هیبریدهای بین جنسی آجیلوپس سیلیندریکا و ارقام مختلف گندم اندازه گیری و با دادههای دمایی در طول فصل بهار مقایسه شد. دادهها نشان داد که در هیچ کدام از هیبریدها با افزایش دما میزان گامت کاهش نیافته معنی دار نبود.
