این آزمایش با هدف بررسی تاثیر قارچ میکوریزا و باکتری ریزوبیوم بر عملکرد در دو رقم نخود دسی و کابلی در شرایط مزرعه اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی در این آزمایش شامل دو رقم نخود (کاکا و ILC482)، ریزوبیوم در دو سطح (تلقیح شده، عدم تلقیح) و قارچ میکوریزا در سه سطح (شاهد،Glomus intraradis و Glomus mosaee) بودند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. صفات اندازه گیری شده شامل عملکرد دانه، تعداد دانه در بوته و وزن صد دانه بود. نتایج به دست آمده نشان داد که بیشترین میزان عملکرد دانه به کاربرد توام رقم کاکا و باکتری ریزوبیوم مربوط بود و همچنین بیشترین میزان تعداد دانه در بوته به کاربرد توام قارچ موسایی و رقم ILC482 مربوط بود. و همچنین از لحاظ وزن صد دانه اثر رقم در سطح 5 درصد معنی دار شد.
