هدف: اختلال کم توجهی بیش فعالی) – ADHD ( یکی از شایع ترین اختلالات دوران کودکی است که بدکارکردیهای متعددی را به کودک و مراقبان وی تحمیل میکند.با وجود مطالعات زیادی که پیرامون این اختلال انجام شده است همچنان به یک صورت یک معضل حل نشدنی برای روان شناسان، روانپزشکان، معلمان و والدین کودکان ADHD باقی مانده است.در سالهای اخیر بر تعداد درمانهای شناخته شده برای این اختلال افزوده شده است. در هر درمانی تلاش میشود تا از یک بعد کودک ADHD تحت درمان قرار گیرد. در پژوهش پیشرو تلاش شده تا با ترکیب دارو درمانگری، نوروفیدبک و برنامه مدیریت رفتاری جنبه های مهمی از این اختلال نظیر علائم اصلی ADHD و نیز عملکرد هوشی کودکان مبتلا به این اختلال تحت درمان قرار گیرد.. روش: در این پژوهش تعداد 44 کودک ADHD مراجعه کننده به مطبهای بالینی به صورت نمونه گیری در دسترس هدفمند انتخاب شدند و پس از تایید تشخیص اختلال از سوی روانپزشک با دریافت 5 میلی گرم داروی ریتالین در چهار گروه درمانی به صورت تصادفی گمارش شدند. گروه اول دارو درمانگری دریافت کردند و گروه دوم در کنار داروی ریتالین درمان نوروفیدبک دریافت کردند. برای گروه سوم در کنار داروی ریتالین، برنامه مدیریت رفتاری لحاظ گردید و گروه چهارم ترکیب هر سه درمان دارو، نوروفیدبک و برنامه مدیریت رفتاری اعمال شد. از طرح نیمه آزمایشی پیش آزمون و پس آزمون بدون گروه کنترل استفاده شد. به منظور ارزیابی درمانها در ابتدا و انتهای درمان تست علائم مرضی کودکان و مقیاس هوشی وکسلر اجرا شد. میانگین گروهها با استفاده از آزمون تی وابسته و تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافتهها: یافته ها حاکی از اثربخشی بالای دارو درمانگری در کاهش علائم اختلال کم توجهی – بیش فعالی و بهبود عملکرد هوشی در این کودکان بود. سایر درمانها براساس میزان اثربخشی به ترتیب عبارت بودند از: ترکیب دارو درمانگری، نوروفیدبک و برنامه مدیریت رفتاری، ترکیب دارو درمانگری و نوروفیدبک و ترکیب دارو درمانگری و برنامه مدیریت رفتاری. بحث: با توجه به پراکندگی علائم ADHD و متفاوت بودن شدت علائم در هریک از مبتلایان به این اختلال و نیز تعداد حوزههای کارکردی آسیب دیده، درمانگران از درمانهای اثربخش استفاده نمایند.
