فرزاد پارسا

چکیده بدعت راهی اختراعی در دین است که شبیه روش شرعی است و شخص مبتدع آن را به قصد زیاده روی در عبادت خدای سبحان انجام دهد. اسلام در امر بدعت بسیار سخت گرفته است، زیرا مبتدع در مکان شارع قرار می گیرد و با این کارش گوئی به تصحیح اشتباه و خطای پروردگارش می پردازد. همچنین بدعت گذار دین را ناقص می داند و در پی تکمیل آن است.بدعت ها گمراهی و مردود هستند، عاقبت آن آتش جهنم است و موجب تحریف در دین می شود. مساجد که در اسلام جایگاه ویژه ای دارند از گزند بدعت ها مصون نمانده اند. در مساجد اهل سنت سنندج نیز بدعت های فراوانی دیده می شود که می توان آن ها را در دسته هائی تقسیم کرد. گاه بدعت مربوط به اذکار است؛ مانند: خواندنذکر و قرآن و دعا با صدای بلند و به صورت جمعی، سماع (رقص)، طبل زدن و کف زدن در ذکر، استحضار جسم و روح اولیاء، تغییر و اضافه کردن به اذکار مأثور،تحریف اسماء الله. برخی از بدعت ها در اذان روی می دهند؛ مانند: اضافه کردن اذکار و اشعار به اذان واقامه، تغییر و اضافه کردن به دعای بعد از اذان، مسح دو چشم با انگشتان شست هنگام شنیدن قول «أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدًا رَسُولُ اللَّه»، تغنی و تمطیط در اذان. در نماز جماعت، جمعه و عیدین نیز بدعت های زیادی مشاهده می شود؛ مانند: ذکر قبل از جماعت (بین اذان و اقامه) به صورت جمعی و با صدای بلند، اعتقاد به سنت بودن قیام برای جماعت هنگام بیان قول «قد قامت الصلاه»، قول «عَلَینَا وَعَلَیکَ الرَّحمَه» در جواب گفته ی «اسْتَوُوا، وَلَا تَخْتَلِفُوا» از امام، ذکر «لا اله الا الله» به صورت جمعی قبل از بیان تکبیرﺓ الاحرام، جهر به نیت، ذکر « لا اله الا الله» قبل از رفتن به رکوع، خواندن سوره ی کهف یا سوره های دیگر با صدای بلند یا از طریق بلندگو، گفته های مؤذن (مترجم) قبل و حین خطبه، سه خطبه ای شدن جمعه و عیدین، نماز سنت قبل و بعد از نماز عید. گاه بدعت ها مربوط به مراسم برگزار شده در مساجد هستند؛ مانند: مراسم میلاد پیامبر(صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ)، مراسم جشن اسراء و معراج، مراسم جشن نیمه ی شعبان، مراسم تعزیه در مساجد. در ماه مبارک رمضان نیز بدعت هائی مانند: التزام به اذکار معین بین رکعات تراویح، صلوات شمارشی بر پیامبر، نیت روزه ی فردا به صورت جمعی و با امر امام، و تسحیر رایج هستند. بخشی از بدعت ها نیز در گروه بدعت های عمومی یا متفرقه قرار می گی