1403/09/01
فرزاد پارسا

فرزاد پارسا

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: 0000-0002-8954-3612
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 456545
دانشکده: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
نشانی: دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
تلفن: 09188700657

مشخصات پژوهش

عنوان
مطالعه تطبیقی حکم سرقت از بیت المال در فقه مذاهب اسالمی و قانون مجازات اسالمی
نوع پژوهش
مقاله چاپ‌شده در مجلات علمی
کلیدواژه‌ها
سرقت، فقه مذاهب، بیتالمال، حرز، مالکیت.
سال 1399
مجله فقه مقارن- دانشگاه مذاهب اسلامي
شناسه DOI
پژوهشگران فرزاد پارسا ، سهیلا رستمی ، مهرانگیز روستایی

چکیده

چکیده حرمت مال افراد و صیانت از مالکیت، در همه نظامهای تقنینی یکی از اهداف مورد نظر قانونگذار و حتی در نگاه برخی فالسفه قرارداد اجتماعی، تنها ضرورتی است که تشکیل دولت و صرفنظر کردن از بخشی از آزادی فردی و واگذاری آن به دولت را توجیه میکند. در حقوق کیفری اسالم نیز در کنار حفظ دین، نفس، نسل و عقل به عنوان یکی از مقاصد شریعت ذکر شده است. خزانه مسلمین، شاهرگ اصلی نظام اقتصادی کشور و نیازمند صیانت از دستبرد و تعدی است. در حقوق کیفری اسالم، تعدی به حق مالکیت افراد، با مجازاتهای سنگین حدی و تعزیری پاسخ داده میشود تا مانع از دارا شدن غیر عادالنه و به تبع آن فساد اقتصادی در جامعه گردد. برداشتهای متفاوت از عنوان و مصادیق بیتالمال و وجود برخی شبهات در انطباق تعریف و شروط سرقت حدی از اموال خصوصی بر دستبرد به بیتالمال، سبب شده برخی فقها این تعدی را همان سرقت مستوجب حد دانسته و برخی دیگر آن را نه سرقت حدی، بلکه موجب تعزیر بدانند و برخی تفصیل و تفکیکهای خاصی را در رویکرد فقهی خود در این خصوص ارائه کنند. قانونگذار هم این جرم را سرقت حدی ندانسته است، گرچه از طرق دیگری و از باب افساد فی االرض و یا با تعزیرات مختلف، چتر حمایت کیفری خاص خود را بر این جرم گسترانده است. رأی مختار، دیدگاه قائلان به تفصیل و لزوم اشتمال عنوان سرقت حدی بر دستبرد به بیتالمال در صورت وجود شرایط سرقت حدی و بازنگری در قانون مجازات اسالمی در این خصوص است