عیسی معروف پور

در کشور ما نیز همانند سایر مناطق خشک و نیمه خشک جهان، بحران آب یکی از مسایل بزرگ و اساسی است. از جمله راهکارهای مدیریتی برای تامین نیاز روزافزون تقاضای آب در کشور به خصوص در بخش کشاورزی، توسعه منابع آبی جدید نظیر استفاده مجدد از پساب ها را می توان ذکر کرد. از انواع پساب ها، می توان به پساب خروجی از مزارع پرورش ماهی اشاره کرد.نتیجه مطالعات متعدد نشان داده است که سیستم آبیاری قطره ای مناسب ترین روش آبیاری با پساب است امابه دلیل وجود مواد جامد معلق، باکتری ها و یا سایر عوامل موجود در پساب مزارع پرورش ماهی، امکان گرفتگی قطره چکان ها وجود خواهد داشت که لازم است تمهیدات خاصی در نظر گرفته شود که خطر گرفتگی در آن-ها حداقل باشد. به منظور بررسی میزان گرفتگی برخی قطره چکان های تنظیم کننده فشاردر استفاده ازپساب مزارع پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان، دو سیستم مستقل آبیاری قطره ای جهت استفاده از آب ورودی و پساب خروجی پرورش ماهی در مجاور مزرعه پرورش ماهی، در استان کردستان طراحی و اجرا گردید. در این تحقیق از سیستم کنترل مرکزی استفاده نشدو در هر دو سیستم ، آب و یا پساب پس از پمپاژ، از طریق یک لوله رابط پلی اتیلن به قطر 50 میلی متر وارد 3 لوله فرعی پلی اتیلن به قطر 16 میلی متر شد. طول هر کدام از لوله های فرعی در حدود 15متر بود. از قطره چکان-های تنظیم کننده فشار،میکروفلاپر، نتافیم و کرونا با دبی اسمی های 4 و 8 لیتر بر ساعت در آرایش حلقوی استفاده شد.دبی هر کدام از آرایش های حلقوی 24 لیتر در ساعت بود. در هر کدم از سیستم ها، مدت زمان آبیاری 8 ساعت، دور آبیاری 3 روز و در نهایت 24 رخداد آبیاری در تابستان سال 1393 انجام شد. در ساعات پایانی هر کدام از آبیاری ها، دبی آرایش ها به روش حجمی اندازه گیری می شد.برای مقایسه عملکرد هیدرولیکی قطره چکان ها از شاخص های نرخ گرفتگی، ضریب تغییرات دبی، دبی نسبی، درصد کاهش دبی، ضریب یکنواختی پخش، یکنواختی کریستیان سن و یکنواختی آماری استفاده شد.نتایجحاصلازتحقیقحاضرنشانمی دهد که نرخ گرفتگی و عملکرد هیدرولیکی قطره چکان های تنظیم شونده فشار مورد مطالعه در آبیاری با پساب ماهی قزل آلای رنگین کمان با هم بسیار متفاوت است. قطره چکان های نتافیم 4 لیتر در ساعت و کرونای 4 لیتر در ساعت از لحاظ شاخص گرفتگی، در هر دو تیمار شاهد و پساب فاقد گرفتگی بودند و همچنین از جنبه سای