عرفان کریمیان

گیاه آلوئه‌ورا به‌عنوان منبع غنی از ترکیبات زیست‌فعال می‌تواند جایگاه ویژه‌ای در آبزی‌پروری داشته باشد. در این تحقیق سعی شد که اثرات پودر آلوئه‌ورا بر عملکرد رشد، برخی خصوصیات بیوشیمیایی و تولیدمثل ماهی سیچلاید گورخری (Amatitlania nigrofasciata) بررسی گردد. بدین منظور تعداد 120 قطعه ماهی شامل جنس نر (با میانگین طول و وزن به‌ترتیب 75/0 ± 03/6 سانتی‌متر و 62/1 ± 45/4 گرم) و ماده (با میانگین طول و وزن به‌ترتیب 74/0 ± 1/6 سانتی‌متر و 98/1 ± 97/4 گرم) در 5 تیمار آزمایشی شامل سطوح 0، 1/0، 5/0، 1 و 2 درصد پودر گیاه آلوئه‌ورا در آزمایشگاه گروه شیلات دانشگاه کردستان به مدت 75 روز پرورش داده شد. نتایج نشان داد که میانگین وزن بدن (جنس نر) و طول استاندارد در جنس نر و ماده بین تیمارها تفاوت معنیدار نداشت (05/0p). فاکتور وضعیت نیز بین تمام تیمارها فاقد تفاوت معنی‌دار بود. تغییرات شاخص گنادی جنس نر بین تیمار 2 درصد (با کمترین میزان) با تیمار شاهد و 1 درصد و تعداد اسپرم فقط بین تیمار 1 درصد (بیشترین مقدار) با تیمارهای 1/0 و 2 درصد معنی‌دار بود. در شاخص کبدی نیز تیمار 2 درصد با کمترین مقدار نسبت به سایر تیمارها تفاوت معنی‌دار داشت (05/0>p). نتایج تعیین شاخص‌های تولیدمثلی جنس ماده نیز نشان داد که فقط تعداد تخمک تیمار 1/0 درصد با بیشترین مقدار نسبت به تیمار 1 و 2 درصد و هم‌آوری مطلق تیمار 1/0 درصد نسبت به سایر تیمارها تفاوت معنی‌دار داشت (05/0>p). اثر پودر آلوئه‌ورا روی کلسترول، تری‌گلیسرید و پروتئین بافت بیضه و کلسترول و تری‌گلیسرید تخمدان معنی‌دار بود (05/0>p). بیشترین میزان هورمون تستوسترون جنس نر در تیمارهای 1 و 2 درصد و در جنس ماده در تیمارهای 1/0 و 1 درصد مشاهده شد. روند تغییرات هورمون 17 بتا استرادیول بیضه بین تیمار شاهد و سایر تیمارها منظم و کاهشی بود اما در جنس ماده سطوح کم پودر آلوئه‌ورا روی میزان هورمون اثر افزایشی داشت (05/0>p). به‌طور کلی، نتایج ما نشان داد آلوئه‌ورای خوراکی در دوز کم و متوسط روی بهبود بیشتر عوامل مورد بررسی سیچلاید گوره‌خری اثر مثبت داشت.