احمد ولی پور

ارزیابی دقیق زیتوده روی زمینی جنگل برای مطالعات میزان گازهای گلخانه‌ای، برآورد کربن ذخیره شده در منابع جنگلی، مدل‌های تغییر آب‌و‌هوا و در نتیجه مدیریت پایدار جنگل‌ها امری ضروری است. زیتوده جنگل بیانگر توان تولید در واحد سطح می‌باشد. در این پژوهش از داده‌های تصاویر نوری ماهواره سنتینل-2 برای برآورد زیتوده روی زمینی جنگل در سطح 285 هکتار‌‌‌‌ از جنگل‌های استان ایلام استفاده شد. 124 قطعه نمونه مربعی شکل به ابعاد 20 در 20 متر به روش خوشه‌ای روی زمین پیاده شد. مشخصه‌های قطربزرگ و قطر کوچک تاج مجموع 508 پایه درختی (تک پایه و جست گروه) در قطعات نمونه اندازه‌‌گیری شدند. بسته به تک پایه و جست‌گروه بودن پایه‌های درختی از معادلات آلومتریک مناسب برای محاسبه زیتوده روی زمینی بر اساس مشخصه‌های اندازه‌گیری شده استفاده شد. در نهایت مجموع زیتوده روی زمینی جنگل برای همه پایه‌های درختی موجود در هر قطعه نمونه محاسبه شد. با استفاده از نسبت-گیری‌های طیفی، شاخص‌های گیاهی مرتبط با پوشش گیاهی از باندهای سنجنده MSI ماهواره سنتینل 2 تهیه شدند. در گام بعد ارزش-های طیفی متناظر قطعات نمونه از باندهای اصلی و شاخص‌های گیاهی استخراج شدند. از مدل رگرسیون جنگل تصادفی برای برآورد زیتوده روی زمینی جنگل استفاده شد. از 70 درصد نمونه‌ها برای آموزش مدل استفاده شد و اعتبارسنجی مدل با استفاده از 30 درصد باقیمانده داده‌ها انجام شد. نتایج حاصل با میزان 80/0R2= 70/28 RMSE= تن در هکتار نشان از عملکرد قابل قبول مدل در برآورد زیتوده روی زمینی جنگل بود. نتایج بررسی میزان اهمیت‌ متغیرها با استفاده از آماره جینی نشان داد که شاخص‌های RVI، GNDVI، NDVI و DVI اهمیت بیشتری در ارائه مدل برآورد زیتوده داشتند.