یکی از راهکارهایی که محققین برای بهبود، یکنواختی جوانه زنی و سرعت سبز شدن بذور پیشنهاد می کنند پرایمینگ می باشد که به عنوان یک شرایط فیزیولوژیک پیش از کاشت است که می تواند کارآیی بذرها را از طریق کاهش میانگین مدت زمان جوانه زنی، افزایش سرعت سبز شدن گیاهچه و افزایش تحمل بذر به شرایط تنش مانند کمبود آب و درجه حرارت های پایین بهبود دهد. به منظور ارزیابی اثر تیمارهای پرایمینگ بذر بر رشد، عملکرد و خصوصیات جوانه زنی کینوا چهار آزمایش مزرعه ای و گلخانه ای در سال زراعی 98-1397 انجام گرفت. ابتدا آزمایشی در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان با هدف بررسی اثر تیمارهای مختلف پرایمینگ شامل نیترات پتاسیم (5 درصد وزنی-حجمی)، کلرید پتاسیم (1 درصد وزنی-حجمی)، سولفات روی (6 درصد وزنی-حجمی)، جیبرلیک اسید (30 میلی گرم در کیلوگرم)، پلی اتیلن گلایکول 6000 (10 درصد وزنی-حجمی)، اسید سالیسیلیک (200 میلی گرم در لیتر)، هیومیک اسید (54 میلی گرم در لیتر)، هیدروپرایمینگ (آب مقطر یکبار تقطیر شده) و تیمار شاهد بدون پرایمینگ در چهار تکرار به صورت طرح کاملاً تصادفی اجرا شد. آزمایش دوم به صورت طرح کاملاً تصادفی با تیمارهای مشابه آزمایش اول در 4 تکرار در گلخانه تحقیقاتی گروه باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان انجام شد. آزمایش سوم به صورت طرح بلوک های کامل تصادفی با تیمارهای مشابه آزمایش اول در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان اجرا شد. آزمایش چهارم نیز با هدف ارزیابی خصوصیات جوانه زنی بذور برداشت شده از مزرعه به صورت طرح کاملاً تصادفی در 3 تکرار در آزمایشگاه فیزیولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان اجرا شد. نتایج کلی آزمایش اول نشان داد که تیمارهای کلرید پتاسیم، هیدروپرایمینگ، نیترات پتاسیم و جیبرلیک اسید اثرات مثبتی بر خصوصیات جوانه-زنی بذور کینوا داشتند. نتایج آزمایش گلخانه ای نیز برتری تیمارهای کلرید پتاسیم و جیبرلیک اسید را به خوبی نشان داد. در آزمایش مزرعه ای تیمار اسید سالیسیلیک و کلرید پتاسیم منجر به حصول بیشترین عملکرد دانه شدند. نتایج حاصل از تست بذور برداشت شده از مزرعه نیز نشان داد که بذور تحت تیمارهای کلرید پتاسیم و اسید سالیسیلیک درصد و سرعت جوانه زنی بالاتری نسبت به سایر تیمارها از خود نشان دادند. بر اساس مجموع نتایج آزمایشات این مطالعه در زراعت کینوا پرایمینگ بذور با کلرید پتاسیم و اسید سالیسیلیک توصیه می گردد.
