آب یکی از مهم ترین عوامل محیطی است که رشد و نمو گیاه را تنظیم می کند و کمبود آن مهم ترین عامل محدودکننده برای پرورش محصولات گیاهی است. برنامه ریزی آبیاری یکی از روش های مرسوم برای بهبود کارایی مصرف آب می باشد. یکی از این راهکارها برای بهبود راندمان مصرف آب، کم آبیاری با هدف بهینه سازی استفاده از آب آبیاری و بارش می باشد. یکی دیگر از راهکارهای مناسب برای حفظ منابع آب و جلوگیری از تلفات آب استفاده از خاکپوش در سطح خاک می باشد. توت فرنگی یکی از محصولات مهم و استراتژیکی است که در استان کردستان در سظح وسیع کشت می شود و با داشتن سیستم ریشه ای کم عمق به کم آبی بسیار حساس است. زمان کاشت نیز به عنوان یکی از مهم ترین عوامل برای کشت توت فرنگی در نظر گرفته شده است که بر کیفیت و مرحله بلوغ میوه مؤثر است و بهینه سازی آن یک پیش نیاز برای کشت موفقیت آمیز توت فرنگی است. به منظور بررسی اثر کم آبیاری، خاکپوش و زمان کاشت بر ویژگی-های دو رقم توت فرنگی ونتانا و پاروس آزمایشی با 12 تیمار و سه تکرار به صورت فاکتوریل بر پایه ی طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. در این آزمایش کربوهیدرات های محلول کل برگ، پروتئین های محلول کل، پراکسید هیدروژن، پراکسیداسیون لیپیدی، فعالیت آنزیم های پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز، عملکرد و اجزای عملکرد و برخی خصوصیات کیفی میوه اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش دور آبیاری کربوهیدرات های محلول کل در رقم پاروس به طور معنی داری افزایش یافتند. محتوای مالون دی آلدئید، پراکسید هیدروژن و پروتئین های محلول کل تحت تأثیر دور آبیاری در دو رقم قرار نگرفت. کم ترین وزن و عملکرد میوه در دور آبیاری هفته ای یک بار در رقم پاروس به دست آمد. تعداد میوه، وزن و عملکرد در رقم ونتانا تحت تأثیر دور آبیاری قرار نگرفت. بیش ترین تعداد، وزن و عملکرد میوه در زمان برداشت دوم و سوم در رقم ونتانا حاصل شد که با کاربرد خاکپوش این صفات افزایش معنی داری را نشان دادند. خاکپوش باعث زودرسی محصول در کشت تابستانه شد. در هر دو رقم بیش ترین تعداد و عملکرد میوه مربوط به کاشت بهاره بود. مواد جامد محلول و ظرفیت ضداکسایشی در رقم ونتانا به طور معنی داری بالاتر از رقم پاروس بودکه بیش ترین ظرفیت ضداکسایشی در این رقم در دور آبیاری چهار روز یک بار حاصل شد. بیش ترین فلاونوئید در رقم ونتانا در دور آبیاری پنج روز یک بار و بیش ترین آنتوسیانین در رقم پاروس در دور آبیاری هفته ای یک بار به دست آمد. هم چنین نتایج حاصل از این پژوهش مقاومت بیش تر رقم ونتانا به تنش کم آبیاری را نسبت به رقم پاروس نشان داد.
