در مطالع حاضر، اثر فنیل آلانین و سدیم پیروات برروی صفات مورفو-فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه سوره هلاله (Hymenocrater longiflorru Benth.) در شرایط درون شیشه ای بررسی گردید. پژوهش حاضر در قالب 2 آزمایش انجام گرفت. آزمایش اول در قالب طرح کاملاٌ تصادفی در 5 سطح ترکیبات هورمونی شامل اکسین ها (5 میلی گرم در لیترNAA، 3 میلی گرم در لیترNAA ، 5 میلی گرم در لیترIBA ، 3 میلی گرم در لیتر IBA و 2 میلی گرم در لیتر2,4-D) و همچنین یک نوع سیتوکینین شامل نیم میلی گرم در لیتر BA اجرا شد. آزمایش دوم نیز به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی انجام شد، فاکتور اول فنیل آلانین در 5 سطح (صفر، 10، 20 و 50 میکرومولار) و فاکتور دوم شامل سدیم پیروات در 4 سطح (صفر، 10، 30 و 50 میکرومولار) بود. اندازه گیری خصوصیات مرفو- فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی نمونهها 46 روز بعد از اعمال تیمارها انجام گرفت. در این آزمایش داده ها با استفاده از نرم افزار SAS مورد تجزیه ی آماری قرار گرفتند و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون LSD در سطح احتمال 1% انجام گرفت. اثر تیمارهای ترکیبی فنیل آلانین و سدیم پیروات بر صفات مورفو-فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سوره هلاله در شرایط درون شیشه ای معنی دار بود (p<0.01). نتایج این آزمایش نشان داد که تیمار سدیم پیروات اثر مثبتی بر ویژگی های رشد رویشی، برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی داشت، به این صورت که با افزایش غلظت سبب افزایش هر کدام از صفات مورد بررسی گردید. همچنین تیمار 50 میکرومولار سدیم پیروات و 30 میکرومولار از فنیل آلانین بهترین تاثیر را برای افزایش صفات مورد مطالعه داشت. لازم به ذکر ایت با افزایش غلظت تیمار فنیل آلانین تا غلظت 30 میکرومولار صفات مورد نظر افزایش و سپس کاهش یافتند. با بررسی اثر تیمارهای ترکیبی فنیل آلانین و سدیم پیروات بر صفات مورفو-فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سوره هلاله نتایج به دست آمده نشان داد که اثر ترکیبی این دو سبب افزایش وزن تر و خشک گیاه، تعداد و طول نوشاخه ها، پرولین، پروتئین، فنول و فلاونوئید، و رنگدانه های فتوسنتزی در غلظت های 30 میکرومولار فنیل آلانین و 50 میکرومولار سدیم پیروات شده است. به دلیل اثرات متفاوت تیمارهای مورد استفاده در این مطالعه بر ویژگی های رویشی، برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی سوره هلاله، استفاده از این ماده در کشت درون شیشه ای نیاز به بررسی های بیشتری دارد.
