زاهد شریفی

کره زمین به وسیله لایه نازکی از هوا که همانند پتو عمل کرده و این سیاره را جهت رشد و زندگی گیاهان، حیوانات و ریزجانداران گرم نگه می دارد، احاطه شده است. به گونه ای که پژوهش ها نشان داده است که چنانچه این لایه نازک هوا در اطراف زمین نبود، کره زمین در حدود 20 الی 30 درجه سانتی گراد سردتر از حالت کنونی آن می بود، و برای زیستن نامناسب می شد. گرمایش زمین زمانی رخ می دهد که لایه هوای نازک اطراف زمین در اثر ورود گازهای اضافی به آن ضخیم تر شده و گرمای بیشتری را به دام اندازد (Burdass, 1998). برای درک عوامل موثر بر تغییرات اقلیمی و پیش بینی آن ما نیازمند کسب دانش در مورد روابط متقابل بین عوامل اقلیمی (مانند دما، میزان رطوبت و CO2)، خاک (مانند pH، میزان و وضعیت رطوبت خاک) و عوامل زیستی (قارچ ها، باکتری ها، آرکیاها، جانوران خاک و گیاهان و مصرف کنندگان آنها) می باشیم. در این میان ریزجانداران خاک طی فرایندهای فیزیولوژیک خود به گونه ی چشم گیری در تولید و مصرف گازهای گلخانه ای یعنی دی اکسید کربن(CO2) ، متان(CH4) ، نیتروس اکسید (N2O)و نیتریک اکسید (NO)، نقش دارند (Singh et al., 2010). از طرفی دیگر دلایل معتبری وجود دارد که تغییرات اقلیم به گونه مستقیم و غیر مستقیم می تواند فراوانی و ساختار جامعه میکروبی خاک را دگرگون سازد. اثرات عمده مستقیم تغییر آب و هوا بر روی جامعه میکروبی خاک احتمالاً به علت تغییر در میزان رطوبت و درجه حرارت است. درحالی که اثر افزایش CO2 اتمسفر بر روی جامعه میکروبی خاک بیشتر به گونه غیرمستقیم، و از طریق اثری که این گاز بر روی افزایش فتوسنتز گیاهان دارد، می باشد، که به نوبه خود می تواند سبب تغییر در کمیت و کیفیت کربن آلی وارد شده به خاک شود (Singh et al., 2010 and Pritchard, 2011). به هر گونه، جانداران خاک بسته به نوع، اندازه بدن، عادت تغذیه ای، نوع اکوسیستم، اقلیم محلی و میزان بزرگی و طول دوره پارامتر اقلیمی پاسخ های متفاوتی را در برابر دگرگونی های اقلیمی از خود نشان می دهند (Blankinship et al., 2011). بنابراین فهم نقش ریزجانداران خاک در تغییرات اقلیمی و همچنین چگونگی پاسخ آنها به این تغییرات می تواند ما را در تعین اینکه آیا ریزجانداران خاک از افزایش گرمایش زمین جلوگیری می کنند، و یا اینکه این پدیده را تشدید کرده و ما را با سرعت بیشتری به سمت این فاجعه محیطی می