زاهد شریفی

از میان کارکردهای ریزجانداران در خاک، کارآیی آنزیم ها به ویژه آنزیم های درون یاخته ای به دگرگونی های خاک از راه طبیعی یا انسانی بسیار پاسخ دهنده و به دگرگونی ویژگی های گوناگون اکوسیستم ها به تندی پاسخ می دهند. در این میان اندازه گیری کارآیی آنزیم دهیدروژناز همانند شناسه ای از کارآیی همه ی ریزجانداران خاک از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از سویی بررسی دگرگونی جایگاهی و زمانی در ویژگی های خاک یکی از ویژگی های کلیدی خاک در شناخت آن به شمار می رود. درک این دگرگونی ها و سرچشمه آن ها ما را در شیوه بهره وری بهتر از زمین ها و خاک ها یاری می دهد. در این پژوهش کارآیی آنزیم دهیدروژنآز از 3/42 تا 5/243 با میانگین μg T.P.F g-1 soil h-10/93 دگرگون شد. این بررسی نشان داد که کارایی آنزیم دهیدروژنآز در میدان بررسی شده دارای دامنه تأثیر چشم گیر (1680 متر)، اثر قطعه ای ناچیز (03/0) و ضریب همبستگی کمتر از %25 (%9/15) است، که نشانگر یک وابستگی جایگاهی خوب در مقیاس و شرایط این پژوهش می باشد. به سخن دیگر یافته های این پژوهش نشان می دهد که مولفه همبستگی مکانی برای کارآیی این آنزیم در میدان بررسی شده غالب تر از مولفه تصادفی است.