یوسف سهرابی

کشت مخلوط با استفاده از عوامل زمان و مکان علاوه بر بهبود روشهای تولید از جنبه زیست محیطی و سلامت انسان توان افزایش تولید محصولات کشاورزی را دارا می باشد. کاربرد کودهای زیستی در کشت گیاهان دارویی با هدف حذف و یا کاهش قابل ملاحظه مصرف کودهای شیمیایی و همچنین افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود رشد و کیفیت گیاه، از اهمیت زیادی برخوردار است. به همین منظور آزمایش مزرعه ای به صورت فاکتوریلدر قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال های زراعی 1392 و 1393 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کردستان به اجرا در آمد. عامل اول الگوی کشت شامل کشتخالصلوبیاقرمز (PhaseolusvulgarisL.) رقم اختر با تراکم مطلوب (40بوتهدرمترمربع)، کشت خالص شوید (Anethum graveolensL.)با تراکم های 25، 50 و 75 بوته در متر مربع، کشت مخلوط افزایشی 75 بوته در متر مربع شوید با 40بوته در متر مربع لوبیا، کشت مخلوط افزایشی 50 بوته در متر مربع شوید با 40بوته در متر مربع لوبیا، کشت مخلوط افزایشی 25 بوته در متر مربع شوید با 40بوته در متر مربع لوبیا و عامل دوم قارچ مایکوریزا شامل بدون کاربرد قارچ مایکوریزا (AM-) (شاهد) و کاربرد قارچ مایکوریزا (AM+) بود. نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که در کشت مخلوط افزایشی شوید با لوبیا، وزن تر و خشک، ارتفاع بوته، عملکرد دانه و عملکرد اسانس گیاه شوید افزایش پیدا کرد. درحالی که، تعداد چتر در بوته، تعداد چترک در بوته و تعداد شاخه فرعی در بوته در شرایط کشت مخلوط کاهش پیدا کرد. در گیاه لوبیا، کشت مخلوط باعث افزایش درصد کلروفیل برگ، افزایش وزن خشک، وزن غلاف، تعداد غلاف و عملکرد دانه گردید. درحالی که کشت مخلوط شوید با لوبیا نسبت به کشت خالص لوبیا باعث کاهش محتوای آب اندام های هوایی گردید. نسبت برابری زمین و مجموع ارزش نسبی برای همه ترکیب های کشت مخلوط بیشتر از یک بود. ضرایب ازدحام نسبی برای لوبیا به جز کشت های مخلوط 25:40 و 50:40 در سال دوم، در تمام ترکیبات مخلوط بزرگتر از یک و برای شوید در شرایط کشت مخلوط کمتر از یک بود. در مقایسه با کشت خالص لوبیا و شوید، کشت مخلوط افزایشی شوید با لوبیا به طور قابل ملاحظه ای باعث کاهش وزن تر، خشک، تراکم، محتوای آب اندام هوایی علف های هرز شد. کشت مخلوط باعث کاهش علف های هرز گردید. نتایج نشان داد که کاربرد قارچ مایکوری