یوسف سهرابی

به منظور مطالعه اثرات کم آبیاری روی روند رشد و عملکرد چند رقم چغندرقند ،آزمایشی در بهار سال 1381 در مزرعه تحقیقاتی ایستگاه تحقیقات کشاورزی میاندوآب به اجرا در آمد .این تحقیق در قالب فاکتوریل اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 3سطح آبیاری ( :40 درصد نیاز آبی گیاه ، :70 درصدنیاز آبی گیاه و :100 درصد نیاز آبی گیاه به عنوان شاهد ) و 4 رقم چغندرقند(رسول ،شیرین ،دورتی و ) و 7 مرحله برداشت (91 ،108 ، 125،140، 154، 168و182 روز پس از سبز شدن ) در 3 تکرار انجام گرفت . سطوح آبیاری و نوع رقم در کرت های اصلی و مراحل برداشت در کرت های فرعی قرار گرفتند . صفات مورد مطالعه در این آزمایش عبارت بودند: از عملکرد ریشه ،وزن خشک ریشه ،وزن خشک برگ ، وزن خشک دمبرگ ، وزن خشک اندام هوایی ،سطح برگ و شاخص برداشت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که کلیه صفات مورد مطالعه بطور معنی داری در سطح احتمال 1درصد تحت تأثیر سطوح آبیاری قرار گرفتند . بیشترین مقادیر ،مربوط به آبیاری کامل بود بطوریکه در سطح آبیاری 70 درصد نیاز آبی گیاه صفات عملکرد ریشه ،وزن خشک ریشه ، وزن خشک برگ ،وزن خشک اندام هوایی ،سطح برگ و شاخص برداشت به ترتیب 19 ،21 ،26 ، 3، 14، 35، 3 درصد و در سطح آبیاری 40 درصد نیاز آبی گیاه 56، 51، 39، 52، 26، 47 و10درصد کاهش نشان دادند . همه صفات به جز شاخص برداشت نسبت به نوع رقم واکنش معنی داری داشتند و رقم دورتی تقریبا" از نظر کلیه صفات برتری کم و بیش معنی داری داشت . اثر متقابل آبیاری و رقم در مورد تمامی صفات در سطح 1درصد معنی دار بود و تقریبا"در تمامی موارد ، بیشترین مقادیر به رقم دورتی توأم با آبیاری کامل تعلق داشت . زمان برداشت نیز بر کلیه صفات اثر معنی داری نشان داد . شاخص برداشت تا برداشت چهارم سیر نزولی و سپس تا برداشت آخر سیر صعودی داشت . وزن خشک ریشه و وزن خشک کل تا آخرین برداشت روند افزایشی نشان دادند . بقیه صفات در حدود برداشت چهارم به حد اکثر مقدار خود رسیده و سپس در آنها سیر نزولی مشاهده شد .تمامی صفات به غیر از شاخص برداشت بطور معنی داری تحت تأثیر اثر توأم آبیاری و زمان برداشت قرار گرفتند. وزن خشک ریشه و عملکرد ریشه تقریبا"در کلیه سطوح آبیاری تا برداشت آخر افزایش نشان دادند . سایر صفات در تمامی سطوح آبیاری تا برداشت چهارم سیر صعودی و پس از آن سیر نزولی داشتند . اثر توأ