یوسف سهرابی

به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی کود یوره فیت در مرحله رشد زایشی بر عملکرد وکیفیت دانه دو رقم ذرت، آزمایشی در یکی از مزارع شهرستان اسلام آباد غرب، در سال زراعی 1398 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل دو رقم سینگل کراس 703 و 704 و پنج سطح محلول پاشی با کود اوره شامل شاهد (آب مقطر)، 5/0، 1، 5/1 و 2 لیتر در هکتار کود اوره بود. محلول پاشی در ابتدای مرحله رشد زایشی توسط کود مایع یوره فیت انجام شد. نتایج نشان داد وزن خشک کل اندام های رویشی به طور معنی داری در رقم سینگل کراس 704 بیشتر از 703 و کارایی انتقال مجدد ماده خشک در رقم سینگل کراس 703 بیشتر از 704 بود. در کاربرد و افزایش غلظت مصرف کود نیتروژن، صفات مورفولوژیکی، اجزای عملکرد، عملکرد، درصد و عملکرد پروتئین دانه روندی افزایشی و انتقال مجدد ماده خشک و کارایی آن کاهش داشتند. نتایج نشان داد بیشترین شاخص سطح برگ، تعداد دانه در بلال و عملکرد پروتئین دانه به غلظت 2 لیتر در هکتار کود اوره مربوط بود که به ترتیب نسبت به تیمار شاهد، افزایش 14/25، 12/17 و 40/63 درصدی داشتند. کمترین انتقال مجدد ماده خشک و کارایی انتقال مجدد ماده خشک نیز در غلظت 2 لیتر در هکتار کود اوره مشاهده شد که نسبت به تیمار شاهد کاهش معنی دار 21/31 و 46/44 درصدی داشت. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به ترتیب با میانگین 18/9181 و 21/17165 کیلوگرم در هکتار به هر دو رقم تحت غلظت 2 لیتر در هکتار مربوط بود. همچنین نتایج تحقیق حاضر نشان داد بین دو رقم مورد مطالعه، از نظر خصوصیات جوانه زنی همچون درصد و سرعت جوانه زنی، طول گیاهچه و قوه نامیه بذر، تفاوت معنی داری مشاهده نشد اما کاربرد و افزایش غلظت مصرف کود اوره موجب افزایش معنی دار این صفات گردید. در مجموع، دو رقم مورد بررسی تقریبا واکنش یکسانی نسبت به محلول پاشی کود اوره نشان دادند و با محلول پاشی کود اوره در مرحله زایشی، شاخص و دوام سطح برگ افزایش یافت که باعث کاهش انتقال مجدد ماده خشک و افزایش عملکرد و کیفیت دانه و بهبود خصوصیات جوانه زنی بذر شد.