یونس خوشخو

در این تحقیق کارایی سه دسته مدل تجربی برآورد شدت تابش شامل دسته مدل‌های مبتنی بر ساعات آفتابی، دمای هوا و ابرناکی در مقیاس روزانه و در دوره آماری 2021-1997 برای ایستگاه سینوپتیک سنندج مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از واسنجی این مدل‌ها و استخراج مدل‌های برتر، از مقادیر برآوردشده شدت تابش به‌عنوان متغیر ورودی در مدل‌سازی فرایندهای مختلف استفاده شد و با حالتی که از داده‌های اندازه‌گیری‌شده شدت تابش به‌عنوان متغیر ورودی در مدل‌سازی این فرایندها استفاده شود مورد مقایسه قرار گرفت. پس از انجام واسنجی مدل‌ها درنهایت سه مدل انگستروم-پرسکات، بریستو-کمپل و بلک به‌عنوان مدل‌های برتر و نماینده هرکدام از سه دسته مذکور انتخاب شدند. نتایج اعتبارسنجی این مدل‌ها نشان داد که تطابق مناسب و قابل قبولی بین مقادیر اندازه‌گیری‌شده شدت تابش و مقادیر برآورد شده آن با به‌کارگیری هر سه مدل وجود دارد به گونه‌ای که شاخص میانگین قدر مطلق خطا برای این سه مدل به ترتیب برابر با 5/138، 14/227 و 3/251 کیلوژول بر مترمربع بر روز بدست آمد. نتایج همچنین نشان داد که به‌کارگیری مدل آنگستروم و استفاده از شدت تابش برآوردشده توسط آن به‌عنوان متغیر ورودی همه فرایندهای تابش خالص، تبخیر تعرق مرجع، ذوب برف، دما و رطوبت خاک منجر به حصول نتایج مناسبی خواهد شد و در کلیه فرایندهای مذکور، مدل آنگستروم بهترین عملکرد را داشت. در ارتباط با دو مدل بریستو – کمپل و بلک که عملکردی نزدیک به هم از خود نشان دادند به هنگام بکارگیری شدت تابش برآورد شده توسط آنها بعنوان متغیر ورودی ۵ فرایند مورد مطالعه در این تحقیق، بهترین عملکرد این دو مدل به ترتیب برای شبیه‌سازی تبخیر تعرق مرجع، تابش خالص، دما و رطوبت خاک و ذوب برف بدست آمد.