پژوهش حاضر، مطالعه ای تجربی برای اندازه گیری قابلیت فهم متقابل بین گونه مهابادی از آذربایجان غربی و گونه بدره ای از استان ایلام، مطابق معیارهای زبان شناختی و فرازبان شناختی در چارچوب اصل چندزبانه پذیری است. به این منظور، از آزمون های عملکردی برای سنجش فهم زبانی و برای بررسی عوامل فرازبان شناختی مانند نگرش زبانی و برخورد زبانی از آزمون نظرسنجی استفاده شد. روش نمونه گیری تصادفی هدفمند بود. آزمون ها در چهار سطح ترجمه جمله، مثل واژه و بازگویی متن، ضبط شدند و به سمع آزمودنی ها رسیدند. آزمودنی ها ترجمه مواد شنیداری گونه مقابل را به زبان فارسی در پاسخنامه قید می کردند. یافته ها نشان دادند قابلیت فهم دو گونه موردبررسی متقارن نیست و به رغم آنکه نگرش گویشوران بدره ای نسبت به گونه مهابادی مثبت تر بود، نمرات گویشوران مهابادی در آزمون های زبانی بالاتر بود. این نتیجه با مطالعات ماورود (1976) و نیز دلسینگ و آکسون (2005) که مدعی بودند میان نگرش مثبت و قابلیت فهم زبانی همبستگی مثبت وجود دارد، مغایرت داشت. همچنین یافته ها نشان داد از میان یازده خصیصه واژگانی که به عنوان عوامل مؤثر بر قابلیت فهم، مورد تأکید کورشنر و همکاران (2008) است تفاوت آوایی و ریشه شناسی واژگانی نقشی مهم تر در میزان قابلیت فهم میان گویشوران این دو گونه زبانی دارند.
