یحیی معروفی

هدف اصلی پژوهش حاضر آسیب شناسی دوره های آموزش ضمن خدمت کارکنان آموزش وپرورش از دیدگاه شرکت کنندگان، مدرسان و مجریان و ارائه راهکارهای مناسب برای اثربخشی این دوره ها در استان همدان بود. روش پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی کارکنان، مدیران و معلمان دوره‌های ابتدایی، راهنمایی و متوسطه استان همدان 26425 نفر (15243مرد و11183زن )در سال تحصیلی (84-83 ) تشکیل می-دهد. در این سال به ترتیب 732 عنوان دوره آموزش ضمن خدمت برگزار شده که 240 مدیر دوره و 706 مدرس اجرای آن را برعهده داشته اند. نمونه آماری با استفاده از روش‌های تصادفی خوشه‌ای استان به سه خوشه برخوردار، نیمه برخوردار و نابرخوردار تقسیم و از میان مناطق آموزشی برخوردار ناحیه دو همدان و ملایر، از مناطق نیمه برخوردار شهرستان بهار ،کبودرآهنگ و سامن و از بین مناطق محروم،فامنین و گل تپه و از بین کارکنان اداری مناطق نوزده گانه کارکنان سازمان آموزش و پرورش و اداره آموزش و پرورش تویسرکانانتخاب و با لحاظ کردن نسبت هایی مانند جنسیت , دوره تحصیلی ,آموزش‌های عمومی وتخصصی سرانجام 768(441 مرد و 327 زن با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات از نوع پرسشنامه محقق ساخته متناسب با شرکت‌کنندگان (معلمان و کارکنان)، مدرسین و پرسشنامه مجریان(مدیران دوره ها وکارشناسان مرتبط دوره‌های آموزش ضمن خدمت ) که به ترتیب دارای 73 ،70 و74 سؤال بسته پاسخ و یک سوال باز پاسخ بود استفاده شد. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی صوری و محتوایی براساس دیدگاه متخصصان و پایایی آنها براساس آلفای کرونباخ 95/0 محاسبه شد. داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و آزمونهای آمار استنباطی t تک نمونه ، tمستقل تحلیل واریانس F استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد 94 درصد شرکت‌کنندگان، 98 درصد مدرسان و 97 درصد مدیران دوره‌ها و کارشناسان ضمن خدمت اهمیت دوره‌های آموزش ضمن خدمت در حد خیلی زیاد و زیاد ارزیابی‌کرده‌اند. نتایج آزمون تی تک گروهی نشان داد اگرچه عناوین دوره‌های پیش‌بینی شده در حدمطلوبی است ولی منابع و محتوای دوره‌ها و روش‌های اجرایی و منابع انسانی مورد استفاده برای اجرای دوره‌ها در حد مطلوبی قرار ندارد. همچنین یافته‌های تحقیق نشان داد که دوره های آموزش ضمن خدمت آموزش و پرورس استان همدان در زمینه های برنامه ریزی، اجرا و ارزشیابی دوره های آموزش ضمن خدمت با چالش های زیادی مواجه است. برای مواجهه با چالش‌های مبتلابه این آموزش‌ها، راهکارهای لازم پیشنهاد شد.