یحیی معروفی

حس حضور یکی از عناصر حیاتی در آموزش مجازی است. فقدان احساس حضور در ابعاد مختلف می‌تواند کیفیت آموزش مجازی را با چالش‌های گوناگونی مواجه سازد. هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تأکید دبیران دوره متوسطه دوم شهر قروه بر مؤلفه‌‌های حضور و راهبرد‌های تقویت آن در آموزش مجازی است. این پژوهش برحسب هدف کاربردی و از حیث رویکرد کمی و از نظر راهبرد جزو تحقیقات پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل 290(180 زن،110 مرد) دبیر دوره متوسطه دوم شهر قروه و 1612(862 دختر،750 پسر) دانش‌آموز در سال تحصیلی 1401-1402 بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی از میان آن‌ها بر اساس جدول کرجسی و مورگان به ترتیب نمونه‌ای به حجم 165(102 زن، 63 مرد) دبیر و 310 (165 دختر،144 پسر) دانش‌آموز انتخاب شد. ابزار جمع‌آوری داده‌های موردنیاز پرسش‌نامه استاندارد پیمایشی چارچوب اجتماع کاوشگر (Arba et al., 2008) که 43 سؤال و برای تعیین میزان تأکید بر مؤلفه‌های حضور و پرسش‌نامه محقق ساخته 28 سؤال در طیف لیکرت برای تعیین میزان استفاده از راهبردهای تقویت حس حضور مورداستفاده قرار گرفت. پرسش‌نامه اول توسط دانش‌آموزان و پرسش‌نامه دوم توسط دبیران پاسخ داده شد. برای تعیین روایی پرسش‌نامه‌ها از روایی صوری و محتوایی بر اساس دیدگاه متخصصان و برای تعیین ضریب پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی و آزمون t تک نمونه‌ای مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. یافته‌های پژوهش نشان داد میزان تأکید دبیران بر مؤلفه‌های حضور آموزشی، عاطفی، شناختی و اجتماعی به ترتیب در حد متوسط، ضعیف، متوسط و ضعیف قرار داشته است. نتایج آزمون t تک نمونه‌ای حاکی از آن است که تفاوت بین میانگین مشاهده شده و میانگین نظری در هر چهار مؤلفه در سطح ( 05/0= α) معنی‌دار است. همچنین میزان استفاده دبیران از راهبردهای تقویت حضور آموزشی، عاطفی، شناختی و اجتماعی به ترتیب در حد متوسط، ضعیف، متوسط و متوسط قرار دارد. نتایج آزمون t تک نمونه‌ای حاکی از آن است که تفاوت بین میانگین مشاهده شده و میانگین نظری در راهبردهای چهارگانه در سطح( 05/0= α) معنی‌دار است.