این پژوهش باهدف ارائه الگوی مطلوب پذیرش و اجرای نوآوری در برنامه درسی تربیت معلم جمهوری اسلامی ایران انجام شد. برای دستیابی به اهداف پژوهش از رویکرد آمیخته از نوع اکتشافی استفاده شد. روش پژوهش در بخش کیفی، تحلیل محتوا و پدیدارشناسی توصیفی و در بخش کمی، توصیفی _پیمایشی بود. محیط پژوهش سؤال اول و دوم جهت تعیین نوآوری های ایجادشده و بررسی وضعیت موجود پذیرش و اجرای نوآوری در دانشگاه فرهنگیان، شامل؛ اسناد (اساسنامه دانشگاه فرهنگیان، سند تحول راهبردی، نقشه جامع توسعه آموزش دانشگاه، سند تحول بنیادین، راهنمای کارنمای معلمی، منشور اقامه کیفیت آموزش و برنامه درسی ملی تربیت معلم)، مدرسان و دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان منطقه ده (همدان، کرمانشاه، کردستان و ایلام) بود. حجم نمونه در بخش بررسی اسنادی با حجم جامعه برابر بود و به روش سرشماری محتوا، تمامی آن ها موردبررسی قرار گرفت، همچنین برای تعیین نوآوری های ایجادشده و بررسی وضعیت موجود پذیرش و اجرای نوآوری در دانشگاه فرهنگیان بر اساس تجربه زیسته مشارکت کنندگان در پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند از نوع ترکیبی و به شیوه قاعده رسیدن به اشباع نظری استفاده شد که تعداد مشارکت کنندگان به 26 نفر رسید. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش تحلیل محتوا، فیش برداری و در بخش پدیدارشناسی، مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. جهت تجزیه وتحلیل داده ها نیز در بخش اسنادی از روش تحلیل مضمون و در بخش پدیدارشناسی از روش کلایزی استفاده گردید. محیط پژوهش برای سؤال سوم یعنی شناسایی ویژگی های الگوی مطلوب، در بخش کیفی شامل متخصصان برنامه ریزی درسی و حوزه تربیت معلم بود که تعداد مشارکت کنندگان در آن به 14 نفر رسید، در بخش کمی نیز جامعه آماری شامل، مدرسان و دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان منطقه ده می شد که تعداد آن ها 6057 نفر بود و با روش نمونه گیری خوشه ای، با بهره گیری از جدول کرجسی و مورگان تعداد 361 نفر از آن ها به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش کیفی، مصاحبه و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. برای تجزیه وتحلیل داده های کیفی از روش کلایزی و در بخش کمی شاخص های آمار توصیفی (فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد) آزمون t تک گروهی استفاده شد. در سؤال چهارم اعتباریابی الگوی پیشنهادی که جامعه آماری آن صاحب نظران و متخصصان حوزه تربیت معلم و برنامه درسی بود، تعداد 15 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع معیاری به عنوان نمونه پژوهش انتخاب گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود و برای تجزیه وتحلیل دادهها از روش CVR لاوشه استفاده شد. نتایج پژوهش برای سؤال اول در دو بخش بررسی اسناد و دیدگاههای مشارکت کنندگان در پژوهش نشان داد که تغییرات و نوآوریهایی در ساختار نظام ارائه آموزش، نظام پذیرش دانشجو و در ماهیت و محتوای برنامه درسی دوره تربیتمعلم پس از تأسیس دانشگاه فرهنگیان به وجود آمده است. یافتههای سؤال دوم پژوهش درزمینه ی بررسی وضعیت موجود پذیرش و اجرای نوآوری نیزنشان داد واکنش مشارکتکنندگان در پژوهش به نوآوریهای برنامه درسی در دانشگاه را میتوان به صورت طیفی از نظرات که در یک سو نگاه ستایشگرانه و پذیرش کامل و در سوی دیگر نگاه منتقدانه و مقاومت صریح قرار دارد، تقسیم کرد. یافتههای پژوهش در بخش کیفی سؤال سوم نشان داد که ازنظر متخصصان برنامه درسی، الگوی مطلوب پذیرش و اجرای نوآوری در برنامه درسی تربیت معلم متشکل از مبانی، مؤلفه ها شامل رویکرد، هدف، عوامل تسهیل کننده، موانع، راهبردها، عناصر برنامه درسی تربیت معلم، پیامدها و بازخورد پذیرش و اجرای برنامه درسی است، همچنین در بخش کمی نتایج نشان داد که میانگین تجربی در تمام مؤلفه ها بیشتر از میانگین نظری است و t محاسبه شده نیز معنی دار است. لذا داده های کیفی به وسیله داده های کمی در زمینه ی ویژگی های الگوی مطلوب با 99 درصد اطمینان تائید شد. پس از مشخص شدن ویژگی های الگوی مطلوب پذیرش و اجرای نوآوری در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان، نمودار گرافیکی الگوی مطلوب طراحی شد و اعتبار بخشهای مختلف آن با 95% توافق مورد تائید قرار گرفت، بنابر این، الگوی پیشنهادی پذیرش و اجرای نوآوری در برنامه درسی تربیتمعلم را میتوان الگویی مطلوب، مفید و همه جانبه نگری دانست که می تواند به پذیرش و اجرای نوآوری در برنامه درسی دوره تربیت معلم یاری رساند.
