چکیده: این پژوهش با هدف بررسی میزان تاکید کتاب های درسی سال سوم راهنمایی بر مولفه های تربیت شهروندی صورت گرفته است.روش پژوهش حاضر تحلیل محتوا بوده است.جامعه آماری این پژوهش شامل کتاب های پایه سوم راهنمایی تحصیلی تالیف وزارت آموزش و پرورش است که مجموعا شامل 951 صفحه می باشد. همچنین در این پژوهش حجم نمونه با جامعه آماری برابر است. ابزار جمع آوری اطلاعات در این طرح چک لیست مولفه های تربیت شهروندی محقق ساخته است. سنجش روایی بر اساس توافق داوران تعیین و پایایی آن بر اساس بازآزمایی تعیین شد. که داوران در 70 درصد موارد با هم توافق داشتند و مقدار همبستگی به دست آمده از دو بار استفاده چک لیست 73/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از روش تحلیل محتوا و شاخصهای آمار توصیفی مانند جدول فراوانی، درصد و نمودار استفاده شده است.نتایج حاصل از این پژوهش نشان دادکه از 496 بار تاکید موجود بر مولفه های تربیت شهروندی در کتاب های سال سوم راهنمایی، به ترتیب 53 بار کتاب حرفه وفن، 90 بار کتاب تاریخ، 43 بار کتاب جغرافیا، 70 بار کتاب پیام های آسمانی، 69 بار کتاب فارسی، 151 بار کتاب تعلیمات اجتماعی و 20بار به کتاب علوم تجربی اختصاص دارد وهمین طور مشخص گردید که از میان مولفه های تربیت شهروندی، رفتار مبتنی بر آموزه های دینی ملی وایرانی بیشترین بار(174) و مولفه محیط زیست و توسعه پایدار کمترین بار(58) را به خود اختصاص داده اند.همچنین نتایج نشان داد بین میزان اهمیت هر یک از مولفه ها و میزان توجه به آنها در کتاب های درسی ارتباط و توازن منطقی وجود ندارد. همچنین مشخص گردید که رویکرد تربیت شهروندی موجود در کتب درسی، رویکرد محافظه کارانه و منفعل بوده و درکتاب های درسی سال سوم راهنمایی در عمل،توجه همه جانبه و لازم به مولفه های تربیت شهروندی نشده است و بازنگری در برنامه های درسی کتاب های سال سوم راهنمایی در راستای توجه بیشتر به مولفه ها ی تربیت شهروندی ضروری به شمار می آید.
