یکی از اساسی ترین وظایف و اهداف هر نظام تربیتی ارائه تصویری روشن از انسان مطلوب یا انسان فرهیخته و پرورش آن است که با تمام توان درصدد دستیابی و تحقق این هدف می باشد. بر همین اساس نظام آموزش و پرورش ایران نیز بر مبنای آنچه در سند تحول بنیادین نگاشته شده با ارائه ویژگی هایی برای انسان فرهیخته که بیشتر برخاسته از فلسفه اسلامی است، دستیابی به این هدف را در سرلوحه کار خود قرار داده است. برخی از این ویژگی ها که در سند ذکر شده است عبارتند از: کسب مهارتهای اساسی زندگی،آمادگی برای ورود به عصر دانایی، حرکت در مسیر عبودیت، شهروند جهانی بودن، توجه به فرهنگ بومی و غیر بومی، انسانی مؤمن و متخلق به اخلاق اسلامی، پرسشگر و فکور، خلاّق و کارآفرین، مسئولیت پذیر و وظیفه شناس، قانون گرا و نظم پذیر، استقلال طلب و ظلم ستیز و... . لازمه محقق شدن و به عمل درآمدن این هدف ایجاد تغییر و تحولاتی ضروری در بخش های مختلف نظام آموزشی است. در پژوهش حاضر با به کارگیری روش توصیفی- تحلیلی، ضمن ارائه توصیفاتی از وضعیت موجود عناصر برنامه درسی(معلم، دانش آموز،روش تدریس، محتوا،مکان،مواد و وسایل آموزشی، ارزشیابی) به ارائه راهکارها و پیشنهاداتی برای ایجاد تغییراتی در عناصر یاد شده(وضعیت مطلوب) جهت فراهم نمودن شرایط و زمینه های لازم برای تحقق مفهوم انسان فرهیخته در عمل، پرداخته شده است.
