یحیی معروفی

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تاکید کتاب های علوم تجربی پایه هفتم و هشتم دورۀ اول متوسطه بر مهارت های سه گانه دانش، نگرش و عملکرد زیست محیطی انجام شده است. روش پژوهش تحلیل محتوا براساس تکنیک آنتروپی شانون است. براساس این تکنیک ضریب تاکید و اهمیت بر هریک از مؤلفه های مورد بررسی مورد توجه قرار گرفته است. جامعه پژوهش حاضر، شامل محتوا، پرسش ها و تصاویر کتابهای درسی پایه هفتم و هشتم دورۀ اول متوسطه تالیف وزارت آموزش و پرورش به تعداد 266 صفحه بوده است. جامعه پژوهش تمام شماری شده و نمونه پژوهش برابر با جامعه ی آن است. ابزار جمع آوری اطلاعات چک لیست و یا فهرست وارسی براساس مهارت های زیست محیطی پالمر است. روایی ابزار براساس روایی محتوایی و با استفاده از دیدگاه متخصصان و پایایی آن براساس روش باز آزمایی انجام شده است. اطلاعات جمع آوری شده براساس شاخصهای آمار توصیفی مانند فراوانی، نمودار و درصد و تکنیک آنتروپی شانون انجام شده است. یافته های تحقیق حاکی از آن است که در کتاب های علوم تجربی دورۀ اول متوسطه در مجموع 196 بار بر مهارت های زیست محیطی تاکید شده است که از این مقدار 81 بار بر دانش زیست محیطی، 67 بار بر نگرش زیست محیطی و 48 بار بر عملکرد زیست محیطی تاکید شده است. در پایه هفتم فراوانی دانش زیست محیطی بیش از نگرش زیست محیطی و نگرش زیست محیطی بیش از عملکرد زیست محیطی و در پایه هفتم بر هر سه مهارت بیش از پایه هشتم تاکید شده است. در کتاب پایه هشتم نیز نگرش زیست محیطی بیش از دانش و عملکرد زیست محیطی مورد تاکید قرار گرفته است. نتایج آنتروپی شانون نشان داد که نگرش زیست محیطی با مقدار 95/0 و 364/0 به ترتیب بیش ترین بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت و عملکرد زیست محیطی به ترتیب با بار اطلاعاتی 94/0 و 36/0در جایگاه بعد قرار دارد سرانجام، دانش زیست محیطی به ترتیب با مقدار72/0 و 276/0 کمترین بار اطلاعاتی و ضریب اهمیت را به خود اختصاص داده اند.