وحید زادمجید

در تحقیق حاضر تعداد 60 قطعه مولد نر از گروه سنی دو ساله (سال اول بلوغ جنسی) و سه ساله سیاه ماهی ماهی خالدار (Capoeta trutta Heckel, 1843) در رودخانه قشلاق سنندج در طی فصل تولیدمثل (خرداد و تیر ماه 1394) جمع آوری گردید. پس از صید مولدین پارامترهایی از قبیل طول کل، طول استاندارد و وزن کل هر ماهی مولد اندازه گیری شد و پس از شماره گذاری، بمنظور اندازه گیری پارامترهای کیفی اسپرم (حجم اسپرم، طول دوره تحرک، تراکم، اسپرماتوکریت، پی-اچ و فشار اسمزی مایع سمینال) و سنجش استروئیدهای جنسی (تستوسترون و دی هیدروکسی پروژسترون) از هر دو گروه سنی دو ساله و سه ساله اسپرم گیری و خون گیری بعمل آمد. پس از اندازه گیری شاخص گنادوسوماتیک (GSI) به منظور مقایسه وضعیت رسیدگی مولدین دو ساله و سه ساله، بافت بیضه نیز بافت شناسی گردید. طول کل، طول استاندارد و وزن کل در گروه سنی سه ساله بطور معنی داری بالاتر از مولدین گروه سنی دو ساله بود (05/0< P). بین حجم اسپرم، اسپرماتوکریت، پی-اچ و فشار اسمزی مایع سمینال در مولدین گروه سنی دو ساله و سه ساله اختلاف معنی داری مشاهده نشد (05/0< P). درصورتی که طول دوره تحرک و تراکم اسپرم در مولدین گروه سنی دو ساله بالاتر بود (05/0< P). شاخص گنادوسوماتیک در مولدین گروه سنی سه ساله بطور معنی داری بالاتر از مولدین گروه سنی دو ساله بود (05/0< P). سطح استروئیدهای جنسی تستوسترون و دی هیدروکسی پروژسترون در بین مولدین گروه سنی دو ساله و سه ساله فاقدهر گونه اختلاف معنی داری بود (05/0< P). مطالعات بافت شناسی در هر دو گروه سنی نشان داد که سلول های جنسی در مراحل مختلف رشد در بافت بیضه قابل رویت هستند و بدون غالب بودن گروه خاصی از سلول های جنسی، ساختار بافت بیضه در هر دو گروه سنی دو ساله و سه ساله در مرحله اسپرمیشن یکسان بود.