رمان پاییز فصل آخر سال است در مدتی کوتاه چندین بار منتشر شده است و موفق به دریافت جایزه جلال آل احمد شده است. در پژوهش حاضر بر مبنای نظریه نظام افعال هارالد واینریش، براساس استقرای تام و طبقه بندی نوع زمان، شخص، وجه و تعداد فعل ها، تحلیل نحو جملات و بسامد فعل ها خصوصاً میزان تأثیر فعل ماضی، شخص و وجه بر ناخودآگاه نویسنده بر متن، به روش توصیفی استدلالی به تحقیق درباره جایگاه و میزان تأثیر کاربرد خاص نظام افعال در جذابیت و موفقیت این رمان پرداخته ایم. (در اینجا آمار بسامد هر یک از نظام افعال را ذکر کنید ) یافته های تحقیق نشان می دهد نویسنده با کاربرد خاص نظام افعال– نظام بحث و نظام نقل- تلاش کرده است علاوه بر برجسته کردن شخصیت ها در رمان، لحن متفاوتی ایجاد کند. همچنین باتوجه به نحو خاص جمله و تغییر نظام افعال از بحث و نقل، بسامد استفاده از فعل ماضی و انتخاب شخص و وجه متناسب با موضوع، به صورت ناخودآگاه اندیشه و احساس خود را در بطن داستان بیان کرده است.
