تیمور جوادی

توت فرنگی (.Fragaria × ananassa Duch) یکی از مهم ترین محصولات باغی در ایران و جهان به شمار می رود. کشت توت فرنگی به خاطر پتانسیل بالای تولید و کیفیت میوه، مواد معدنی غنی، ویتامین ها، الاژیک اسید، آنتوسیانین ها، فلاونول ها، فلاونویید ها و برخی آمینو اسیدهای ضروری و فعالیت ضدسرطانی دارای اهمیت اقتصادی و تغذیه ای است. به منظور بررسی اثر هدایت الکتریکی و سه نوع بستر کشت مختلف بر ویژگی های رویشی، فیزیولوژیکی، عملکرد و کیفیت میوه توت فرنگی رقم کاماروزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه ی طرح کاملا تصادفی با 9 تیمار و 3 تکرار در گلخانه گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان انجام گرفت. تیمارها شامل بستر کشت کوکوپیت-پرلایت، کوکوپیت-ورمی کولایت و کوکوپیت-زئولیت به نسبت مساوی 50 درصد بود. سه سطح هدایت الکتریکی 8/0، 7/1 و 4 دسی زیمنس بر متر برای تغذیه گیاهان همراه با محلول غذایی استفاده گردید. در این آزمایش تعداد و سطح برگ، طول و حجم ریشه، تعداد طوقه، وزن خشک بخش هوایی و ریشه، ماده خشک کل، سطح سوخته برگ ، کلروفیل a، b و کل، محتوای نسبی آب برگ،‍ شاخص پایداری غشاء سلولی، پرولین، کربوهیدرات های محلول کل، پراکسیداسیون لیپیدی، پراکسید هیدروژن، پروتئین محلول کل، فعالیت آنزیم های پراکسیداز و سوپر اکسید دیسموتاز، غلظت برخی عناصر، عملکرد و برخی خصوصیات میوه اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که شاخص های رشدی (سطح برگ، طول و حجم ریشه، وزن خشک اندام های هوایی و ریشه، ماده خشک کل)، محتوای نسبی آب برگ (LRWC)، شاخص پایداری غشاء سلولی (MSI)، عملکرد و تعداد میوه با افزایش سطوح EC کاهش یافتند. از طرفی درصد سوختگی برگ، میزان پرولین، کربوهیدرات های محلول کل برگ و میوه، مالون دی آلدئید، میزان H2O2، فعالیت آنزیم های پراکسیداز، سوپراکسیددیسموتاز، میزان عناصر (به غیر از آهن)، مواد جامد محلول میوه، ویتامین ث، pH، آنتوسیانین، DPPH، فنول و فلاونوئید میوه با افزایش هدایت الکتریکی محلول غذایی افزایش یافتند. به طور کلی کشت گیاهان در بستر کشت کوکوپیت- ورمی کولیت در مقایسه با سایر محیط های کشت سبب بهبود خصوصیات رویشی گردید. کم ترین درصد سوختگی برگ در محیط کشت کوکوپیت-زئولیت و بیش ترین میزان شاخص تحمل به شوری در محیط کشت پرلایت-کوکوپیت بدست آمد. عملکرد میوه های درجه اول با افزایش سطح هدایت الکتریکی از ds/m8/0 به ds/m4 به طور معنی داری کاهش پیدا کرد. از طرفی عملکرد میوه درجه اول، در محیط کشت کوکوپیت- پرلایت به طور معنی داری بیش تر از محیط کشت کوکوپیت -زئولیت بود. علاوه بر این بیش ترین تعداد و عملکرد کل میوه در بستر کشت کوکوپیت-ورمی کولیت و غلظت 7/1 دسی زیمنس برمتر به دست آمد. میزان کلسیم و مواد جامد محلول میوه نیز در بستر کشت کوکوپیت-زئولیت بیشترین میزان بود