خشکی از مهمترین تنشهای محیطی غیرزنده است با توجه به بالا رفتن دما در سطح کرهی زمین، افزایش تبخیر و تعرق و کاهش میزان بارندگی، افزایش آسیبپذیری محصولات کشاورزی در اثر کمبود آب مورد انتظار میباشد. تنش محیطی ناشی از گرد و خاک نیز از مشکلات عمده در ایران به خصوص در دههی اخیر بوده است. بنابراین بررسی اثر متقابل گرد و خاک و تنش خشکی میتواند اثر نهایی آنها را بر انگور که از محصولات مهم استان کردستان میباشد، روشن نماید. برای مطالعهی -1/ 0-) و 2 / اثر گرد و خاک و خشکی بر برخی خصوصیات رویشی انگور، آزمایشی با تیمارهای تنش خشکی (شاهد ( 1 مگاپاسکال) و گرد و خاک بر روی دو رقم انگور خوشناو و بیدانه سفید انجام شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی و گرد و خاک باعث کاهش پایداری غشای سلولی و سطح برگ شدند. بیشترین کاهش زمانی بدست آمد که گرد و خاک و خشکی باهمدیگر اعمال شدند. تنش خشکی و گرد و خاک به طور معنیدار سبب افزایش هیدروژن پراکسید و مالون دی آلدئید در انگور شدند. براساس این نتایج به نظر میرسد که اثر منفی گرد و خاک بر هر دو رقم ظاهر شده و این مسئله در شرایط خشکی تشدید شده است.
