نظامی از شاعران صاحب سبک قرن ششم هجری است که که سبک جدید اشعار داستانی را وارد شعر نمود. از او پنج گنج به یادگار مانده که مخزن الاسرار اولین مثنوی از این مجموعه است. برای تبیین و درک یک اثر ادبی می بایست شناخت درستی از اندیشه و تفکر شاعر و نویسنده وجود داشته باشد و در این راستا به تحلیل و تفسیر متن پرداخت. مخزن الاسرار اگر چه در نگاه اولیه به دنبال برجسته سازی یک اندیشه عرفانی و دینی است اما با اندک تامل و دقت می توان دریافت که نظامی برای رسیدن به این هدف والا مضامین و درون مایه های مرتبط با موضوع را مطابق با مقالات و حکایات مورد استفاده قرار داده است. در این پژوهش تلاش بر این است تا درون مایه های مقالات و داستان های مخزن الاسرار بر اساس هدف و مقصود نظامی و ارتباط این مضامین با جامعه و عصر شاعر بررسی و تحلیل گردد. روش کار در این تحقیق توصیفی-تحلیلی و بر اساس مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است.
