سمیرا زارعی

گندم یکی از مهم‌ترین محصولات زراعی کشور است و نقش اساسی در تأمین نیاز غذایی مردم دارد. تولید گندم مانند بسیاری محصولات دیگر با ضایعات همراه است که بخش عمده این ضایعات به مرحله برداشت محصول بر‌می‌گردد. مقدار این افت در ایران بیش از مقدار مجاز جهانی آن می‌باشد و هر تلاشی برای کاهش این افت، می‌تواند در بهبود عملکرد محصول مؤثر باشد. چنانچه افت‌ها با استفاده از تکنیک-های کشاورزی دقیق به‌صورت مکان‌ویژه مورد ارزیابی قرار گیرند، می‌توان اقدامات اصلاحی متناسب با هر مکان برای کاهش افت و افزایش راندمان انجام داد. در مطالعه حاضر سعی شده تا با استفاده از روش درون‌یابی مناسب، نقشه افت مزرعه با دقت قابل قبول تهیه شود. برای این منظور، افت‌های طبیعی، هد و عقب هم‌زمان با تغییر در تنظیمات کمباین، در حین برداشت جمع‌آوری شدند. سپس با استفاده از روش‌های درون‌یابی کریجینگ، وزن‌دهی فاصله معکوس و میانگین متحرک، پهنه‌بندی افت‌های دانه‌ای برداشت در نرم افزار ArcGIS انجام شد. نتایج کراس ولیدیشن و مقایسه دقت روش‌ها نشان داد مقدار میانگین خطای پیش‌بینی افت در تمامی روش‌های درون‌یابی به هم نزدیک هستند. برای مثال، مقدار مجذور میانگین مربعات خطای محاسبه شده (RMSE) در افت هد برای روش وزن‌دهی فاصله معکوس برابر با 006017/0 محاسبه شد که کمتر از مقادیر محاسبه شده آن در روش‌های کریجینگ و میانگین متحرک است که به ترتیب برابر با 006732/0 و 006095/0 به دست آمدند. با توجه به نتایج، به نظر می‌رسد روش وزن‌دهی فاصله معکوس بهترین روش درون‌یابی برای ایجاد پهنه‌های افت دانه می‌باشد.