سعید خضری

منطقه مورد مطالعه تخت سلیمان در بین عرض ها ی جغرافیایی 36 درجه و 34 دقیقه و 36 درجه و 42 دقیقه شمالی و طول ها ی 47 درجه و 8 دقیقه و 47 درجه و 17 دقیقه شرقی در جنوب شرق استان آذربایجان غربی و 35 کیلومتری شهرستان تکاب قرار گرفته است. در این پژوهش به شناسایی و ارزیابی مخاطرات انسانی و طبیعی منطقه تخت سلیمان پرداخته شده است. در این پژوهش روش مطالعه شامل مطالعات کتابخانه ای، بازدید ها ی میدانی و روش ها ی آزمایشگاهی می باشد و از روش AHP و نرم افزارهای OFFICE، ArcGIS و Super Decision جهت تولید داده ها و تجزیه و تحلیل آنها استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش، شامل شناسایی و تحلیل انواع مخاطرات طبیعی و انسانی در منطقه تخت سلیمان است. در این پژوهش مخاطره آلودگی شیمیایی آب های سطحی و زیرزمینی منطقه کارستی تخت -سلیمان مورد مطالعه قرارگرفته است. به منظور بررسی کیفیت آب کارستی منطقه پژوهش ابتدا از آب دریاچه تخت سلیمان، کانال خروجی آن و آبراهه جوار روستای احمدآباد نمونه برداری شد و در آزمایشگاه میزان عناصر و ترکیبات سرب، آرسنیک،آهن، منیزیم، سدیم، کلسیم، پتاسیم، نیترات، سولفات،کلر، کل مواد جامد، pH و هدایت الکتریکی نمونه ها ی آب اندازه گیری شدند. نتایج آزمایشات نشان می دهد که حداکثر غلظت عناصر آرسنیک، سرب و آهن اندازه گیری شده بیش از حداکثر غلظت مجاز برای آب آشامیدنی است. بر اساس نتایج به دست آمده مهم ترین دلایل آلودگی به عناصر فوق عامل زمین شناسی، وجود رگه ها ی معدنی، استخراج معادن و فاضلاب انسانی می باشد. همچنین در این بررسی به درجه اهمیت عوامل مؤثر در توسعه کارست در منطقه تخت سلیمان پرداخته شده است. بدین منظور لایه ها ی اطلاعاتی لیتولوژی، گسل، هیدرولوژی، ارتفاع، شیب، جهت شیب و کاربری اراضی تهیه شد و برای تهیه مدل پتانسیل توسعه کارست از نرم افزار ArcGIS بهره گرفته شد. لایه ها ی اطلاعاتی مختلف با اعمال قضاوت کارشناسی و بازدید ها ی صحرایی به صورت نقشه ها ی معیار طبقه بندی شده و با توجه به درجه اهمیت هرکدام از پارامتر ها رتبه ای از 1 تا 9 داده شده و همچنین به هر لایه بر اساس اولویت در توسعه کارست و با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) وزن مناسب اختصاص داده شد. در این روش وزن هر لایه با توجه به تأثیری که آن لایه در توسعه کارست دارد به صورت نقشه به دست آمد؛ که پتانسیل توسعه