شیوا خالص رو

ارزیابی تحمل گیاهان زراعی به تنش های زیست محیطی به ویژه در خلال مرحله جوانه زنی و سبز شدن عامل مهمی در انتخاب آن ها در شرایط مختلف برای کشت می باشد. از آنجا که ارزیابی های معمول در شرایط مزرعه ای از یک سو زمان بر و از سوی دیگر تحت تأثیر عوامل غیر قابل کنترل متعددی از جمله عوامل خاکی، اقلیم و عوامل زراعی می باشند، بنابراین با استفاده از یک روش آزمایشگاهی تحت شرایط کنترل شده، امکان ارزابی سریع و نسبتاَ دقیق عکس العمل گیاهان به تنش فراهم می گردد. در همین راستا و به منظور بررسی عکس العمل بذور رقم اسپیدفید سورگوم علوفه ای (Sorghum bicolor L.) و رقم نوتریفید ارزن مرواریدی (Pennisetum americanum) به تنش های شوری و کم آبی در مرحله جوانه زنی دو آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاَ تصادفی با دو تکرار و تحت شرایط محیطی کنترل شده انجام شد. در آزمایش اول اثر سطوح تنش شوری (0، 4/4، 2/9، 2/13، 6/17، 22، 5/26، 33، 40، 2/44) ds/m ناشی از کلرید سدیم (NaCl) و در آزمایش دوم اثر سطوح تنش کم آبی (1/0- ، 2/0- ، 3/0- ، 4/0- ، 5/0- ، 6/0- ، 7/0- ، 8/0- ، 9/0- ، 0/1- ) ناشی از ماده پلی اتیلن گلیکول 6000 (PEG 6000) بر شاخص های جوانه زنی بذور سورگوم و ارزن در ظروف پتری و به روش بین کاغذ مورد بررسی قرار گرفت. صفاتی که در این آزمایش ها اندازه گیری شدند عبارت بودند از: سرعت جوانه زنی، بنیه بذر، طول ریشه چه و ساقه چه، وزن خشک ریشه چه و ساقه چه و درصد جوانه زنی. نتایج نشان داد که بذور سورگوم نسبت به بذور ارزن در شرایط تنش کم آبی و شوری، تحمل بیشتری از خود نشان می دهند. به طوری که در سطوح تنش مشابه درصد جوانه زنی و بنیه بذر رقم اسپیدفید سورگوم بیشتر از رقم نوتریفید ارزن بود. هرچند تشدید تنش تا شوری ds/m 2/9 و کم آبی MPa 4/0- تفاوت معنی داری در سرعت جوانه زنی ایجاد نکرد اما در تنش های شدیدتر وزن و طول ریشه چه و ساقه چه به طور معنی داری کاهش یافت. بیشترین همبستگی مثبت (98/0= r) بین سرعت جوانه زنی و درصد جوانه زنی به دست آمد، از این رو می توان اظهار داشت انتخاب رقم با درصد جوانه زنی بالا می تواند افزایش سرعت جوانه زنی و استقرار بهتر گیاهچه را به دنبال داشته باشد. همچنین همبستگی بالا و مثبت (97/0= r) موجود بین وزن خشک ریشه چه و وزن خشک ساقه چه حاکی از آن است که تجمع ماده خشک بیشتر در ریشه چه و افز