شیوا خالص رو

کینوا (Chenopodium quinoa Willd.) به عنوان یک محصول دانه‌ای با هدف بدست آوردن دانه‌های خوراکی کشت می‌شود. از نظر کیفی، پروتئین کینوا بهتر از پروتئین دانه غلات متداول است و تعادل اسید آمینه مطلوب‌تری برای تغذیه انسان و دام نسبت به گندم دارد. یکی دیگر از جنبه‌های جالب ترکیب دانه کینوا کمبود گلوتن در آن می‌باشد که این ماده غذایی را برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک مناسب کرده‌است. به منظور دستیابی به عملکرد دانه بالا و بهبود کیفیت عناصر غذایی دانه کینوا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار در مزرعه‌ای واقع در روستای وله‌ژیر از توابع شهرستان مریوان انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل کاربرد قارچ مایکوریزا در چهار سطح (G. mossea، G. hoi، ترکیب دو گونه و بدون مایکوریزا) و تراکم کاشت کینوا در سه سطح (30، 40 و50 بوته در متر مربع با فاصله بین ردیف‌‌های کاشت 75 سانتی‌متر) انجام شد. نتایج حاکی از آن است که ترکیبی از قارچ‌های میکوریزایی G. mossea و G. hoi در تراکم‌های بالاتر (50 و 40 بوته در متر مربع) تیمارهای برتر بوده‌اند که بیشترین تاثیر را بر عملکرد و ترکیبات شیمیایی دانه کینوا داشتند. بیشترین مقدار برای صفاتی مانند ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول خوشه، درصد دانه‌های پر، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد روغن و درصد پروتئین دانه و ترکیبات شیمیایی دانه (فسفر، پتاسیم و روی) از گیاهان تیمارشده با قارچ‌های میکوریزایی G. mossea و G. hoi در تراکم‌های بالاتر حاصل گردید. در توجیه نتایج بدست آمده از نقش مهم قارچ‌های میکوریزایی در زیست فراهمی عناصر غذایی مورد نیاز برای گیاه و کمک به جذب آب و عناصر غذایی برای ریشه گیاه و همچنین بهبود ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی و حاصلخیزی خاک می‌توان بیان داشت که ارتباط همزیستی بین قارچ‌های میکوریزایی و ریشه گیاه کینوا سبب انتقال مواد مغذی و در نتیجه، بهبود عملکرد دانه و افزایش کیفیت ترکیبات بیوشیمیایی و عناصر غذایی دانه کینوا شده است.