شرح فارسی شریف جرجانی بر کافیه ابن حاجب نمونه قابل استنادی از نثر علمی و تعلیمی فارسی در قرن هشتم هجری است و تصحیح و احیای این کتاب ارزشمند که مؤلّف آن از ادبا و علمای عصر خود بوده و متن آن به عنوان یک نثر رایج و تعلیمی در حوزه های علمیّه و مکتب خانه های آن روزگار متداول بوده است، ابعادی از ویژگی های نثر فارسی قرن هشتم، سبک نگارش آن و کیفیّت و کمیّت تأثیر زبان عربی در ساختار لفظی، مفهومی و اسلوبی نثر فارسی آشکار می گردد.با توجّه به این که کافیه ابن حاجب از منابع معتبر نحو و کتاب درسی حوزه های علمیه بوده، می توان گفت که توجّه و گرایش میر سید شریف به علم نحو از ابتدای یاد گیری تا تدریس این علم، بر پایه این کتاب بوده است. جرجانی این کتاب را با شرح رضی استر آبادی در سمرقند، شیراز و جاهای دیگر تدریس کرده و در اجازه نامه های که در سال 812ق برای محمّد حاجی ابن شیخ عمر بن محمّد نوشته، شرح رضی را ستوده است. او برخی از نسخه های این شرح را دارای اشتباه یا ناقص دانسته و در حاشیه بر آن، با دقّت به آنها اشاره کرده است. آشنایی جرجانی با سبک ابن حاجب و تسلّط او بر علم نحو عامل موفقیت وی در شرح کافیه است. او در آسان سازی و تفهیم مطالب با بهره گرفتن از بیانی بلیغ و شیوا چنان موفق بوده است که آثارش از جملهٔ کتاب های رایج در میان طلاب علوم دینی و به عنوان متن درسی در کشورهای اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است. علاوه بر این شرح کافیهٔ شریفی مورد توجّه علما و بزرگان ادب فارسی بوده است و به نظر می رسد به احتمال بسیار زیاد عبد الرحمن جامی شاعر مشهور و یکی از شارحان کافیه، این شرح را مطالعه کرده است و آن از جملهٔ منابع مورد اعتماد او در الفوائد الضیائیّه بوده است؛ زیرا با مقایسهٔ این دو شرح در می یابیم که بسیاری از موارد شرح جامی؛ مثل بحث منصرف و غیر منصرف، مانند ترجمه ای مفهومی از این شرح است.
