کردها از ابتدای ورود اسلام به سرزمینشان، با عزت و افتخارپذیرای آن بوده اند و بزرگان بی شماری از آنان، سهم خود را در بنای فرهنگ و تمدن اسلامی ادا کرده اند. استاد مصطفی خرم دل از نویسندگان و مترجمان پُر کار در حوزه پژوهش های قرآنی است که پس از قریب به پنج دهه فعالیت در این حوزه، آثاری همچون: تفسیر نور، ترجمه تفسیر فی ظلال القرآن، تفسیر المقتطف، ترجمه تفسیری شنه ی ره حمه ت، و ترجمه روان قرآن نوشته است. در این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی، تحلیلی نقادانه بر برخی از ترجمه ها و تفاسیر قرآن از مصطفی خرمدل ارائه شده است. تفاسیر و ترجمه های خرم دل بسیاری از بایدها و اصول ترجمه قرآن را دارد. اشراف کامل وی به زبان های کردی، فارسی و عربی و نیز جایگاه والای ایشان در میان مترجمان معاصر قرآن کریم در دو زبان کردی و فارسی گواه این امر است. با این وجود ضمن تحلیل علمی، ادبی و زبانی این ترجمه ها مطابق اصول ساختاری و محتوایی زبان های مبدأ و مقصد نقدهایی بر برخی از آن ها وارد است از جمله: گرایش به تفصیل و اطناب، عدم عنایت کامل به سیاق قرآنی در برگردان برخی آیات، فقدان معادل های مناسب در زبان مقصد برای بعضی مفردات عربی، تعمیم دادن بعضی اسماء خاص، عدم عنایت کافی به مأثور و اسباب نزول آیات ونیز با وجود آنکه نوع ترجمه در برخی آثار ایشان مثل: شنه ی ره حمه ت، ترجمه معناییِ کامل یادر برخی آیات ترجمه تفسیری است؛ اما اثر با عنوان "تفسیر" آمده است.
