دیرزمانی است که اوپیوئید ها مانند مورفین به طور گسترده برای درمان دردهای متوسط تا شدید استفاده می شوند، مورفین یک انتخاب عالی برای کنترل دردهای حاد و مزمن می باشد، بااین حال استفاده مزمن از ضد دردهای اوپیوئیدی موجب اعتیاد، تحمل و وابستگی نسبت به آن ها می شود. زیرگروهی از گیرنده های گلوتاماتی یونوتروپیک (NMDAR) در نواحی مختلف مغز بیان می شوند و نقش آن ها در تحمل و وابستگی به انواع ضد دردهای اوپیوئیدی اثبات شده است. پروتئین کیناز وابسته به کلسیم/کالمودولین (CaMKII) نیز به عنوان یک عامل کیناز کلیدی در مسیر فسفوریلاسیون و غیرحساس سازی گیرنده های اوپیوئیدی نقش دارد، که در برانگیختن و توسعه تحمل به مواد مخدر نقش کلیدی ایفا می کند. RNAهای غیرکدکننده مانند میکروRNAها و RNAهای طویل غیر کدکننده در سیستم عصبی مرکزی در تنظیم بیان ژنی، تنظیم انعطاف پذیری عصبی و توسعه تحمل به مورفین دارای نقش مهمی هستند و مسیرهای پیام رسانی اوپیوئیدی را تنظیم می کنند. در این تحقیق بررسی های رفتاری و مولکولی تأثیر تیمار مزمن مورفین بر بیان گیرنده های گلوتاماتی و نقش RNAهای غیر کدکننده در بیان این گیرنده ها انجام شد. بدین منظور رت های آزمایشگاهی جنس نر بالغ از نژاد ویستار با وزن تقریبی 250 تا 300 گرم به مدت هشت روز و دو بار در روز تحت تزریق سولفات مورفین (10 میلی گرم/کیلوگرم) قرار گرفتند تا در آن ها نسبت به خاصیت ضد دردی مورفین تحمل ایجاد شود. آزمون رفتاری صفحه داغ برای بررسی ایجاد تحمل بر خاصیت ضد دردی مورفین مورد استفاده قرار گرفت و در بخش مولکولی تأثیر تیمار مکرر مورفین بر سطح بیان ژن زیر واحد GluN1 گیرنده NMDA، ژن CaMKIIα و سطح بیان RNAهای غیرکدکننده miR-124 و HypLnc در نواحی قشر پیش پیشانی، هیپوکامپ و هیپوتالاموس به روش Real-Time PCR مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از آزمون صفحه داغ ایجاد تحمل به خاصیت ضد دردی پس از هشت روز تزریق مکرر مورفین را تایید کرد. بررسی بیان ژن های GluN1 و CaMKIIα در ناحیه قشر پیش پیشانی افزایش معناداری را در بیان این ژن ها درگروه تیمار شده با مورفین نسبت به گروه کنترل در روز هشتم پس از تزریق مکرر را نشان داد ولی تغییر معناداری در سایر نواحی مشاهده نشد. همچنین افزایش معناداری در بیان HypLNC در ناحیه هیپوکامپ درگروه تیمار شده با مورفین نسبت به گروه کنترل در روز هشتم پس از تزریق مکرر مشاهده شد، اما تغییر معناداری در بیان آن در سایر نواحی دیده نشد. تغییر معناداری در بیان miR-124 در سه ناحیه مورد مطالعه در اثر تزریق مکرر مورفین مشاهده نشد. با توجه افزایش بیان ژن GluN1 و CamkIIα و افزایش بیان HypLNC در اثر تزریق مکرر مورفین می توان نتیجه گرفت این دو ژن در مسیر تحمل به اثر ضددردی مورفین نقش کلیدی داشته و به احتمال زیاد HypLnc نقش تعدیل کننده در این مسیر دارد.
