شمس الدین احمدی

انسفالوپاتی کبدی یک بیماری مغزی ناشی از آسیب کبدی است که با اختلال در عملکردهای شناختی و حرکتی مغز همراه است. نارسایی کبد باعث اختلال در فرآیندهای سم زدایی کبد و تجمع مواد سمی از جمله آمونیاک در خون می شود که به نوبه خود باعث تخریب سیستم های نوروترانسمیتری و در نتیجه اختلالات شناختی و حرکتی می گردد. افزایش آمونیاک همچنین به عنوان محرکی برای التهاب عصبی و بیان سایتوکین ها عمل می کند. به علاوه، MAP کینازها به عنوان مولکول های پیام رسان داخل سلولی عمل می کنند که در پاسخ به محرک های مختلف خارج سلولی از جمله سایتوکین های التهابی و نوروترانسمیترها فعال می شوند. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات احتمالی در بیان MAP کینازها در هیپوکامپ و ارتباط آن با رفتارهای شبه اضطرابی در رت مدل انسفالوپاتی کبدی می باشد. از رت های نر نژاد ویستار، با وزن 20 ±350 گرم استفاده شد. موش ها به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی شاهد (با عمل جراحی و بدون بستن مجرای صفراوی) و گروه با انسداد مجرای صفراوی به عنوان مدل حیوانی انسفالوپاتی کبدی تقسیم شدند. رفتارهای شبه اضطرابی با استفاده از آزمون جعبه روشن و تاریک در روزهای اول، هفتم، چهاردهم، بیست ویکم و بیست و هشتم از یک دوره 28 روزه پس از جراحی بررسی شدند. در دو گروه آزمایشی مستقل دیگر در روز 28 ام پس از عمل جراحی، رت ها کشته شدند، مغز آ ن ها خارج گردید و ناحیه هیپوکامپ در دو نیمکره روی یخ جداسازی شد. تغییرات بیان ژن MAPکینازهای نوع p38 و Jnk3 در دو گروه آزمایشی با استفاده از روش RT-PCR نیمه کمی بررسی گردید. برای بررسی بیان پروتئین نیز از روش وسترن بلات استفاده شد. نتایج به دست آمده از آزمون اضطرابی نشان داد که میزان اضطراب در رت های گروه مدل انسفالوپاتی کبدی در مقایسه با گروه شاهد افزایش معناداری داشته است. بیان ژن MAP کینازهای p38 و Jnk3 در هیپوکامپ رت های مدل انسفالوپاتی کبدی کاهش معناداری را نشان داد. از طرف دیگر، بیان پروتئین و شکل فسفوریله پروتئین p38 تغییر معناداری را در بین دو گروه نشان نداد. نتایج همچنین مشخص نمود که بیان پروتئین JNK3 و شکل فسفوریله آن در هیپوکامپ گروه مدل انسالوپاتی کبدی نیز افزایش چشمگیری نسبت به گروه شاهد داشت. بنابراین می توان نتیجه گیری نمود که فعال شدن مسیر MAPکینازی JNK3 در هیپوکامپ ممکن است نقش مهمی را در مسیر پیام رسانی م