1403/02/05
شمس الدین احمدی

شمس الدین احمدی

مرتبه علمی: دانشیار
ارکید: 0000-0003-0300-3226
تحصیلات: دکترای تخصصی
اسکاپوس: 12141695900
دانشکده: دانشکده علوم پایه
نشانی: سنندج، دانشگاه کردستان، دانشکده علوم پایه، گروه علوم زیستی
تلفن: 08733664600 (2510)

مشخصات پژوهش

عنوان
عملکردهای فیزیولوژیک زبان
نوع پژوهش
سخنرانی
کلیدواژه‌ها
زبان، اعصاب، تکلم، ناحیه بروکا
سال 1394
پژوهشگران شمس الدین احمدی

چکیده

زبان یک ساختار عضلانی در دهان است که عملکردهای متنوعی بر عهده دارد. زبان به عنوان قویترین عضله بدن شناخته شده است و از دو دسته عضلات درونی و بیرونی تشکیل می شود. منظور از عضلات درونی زبان عضلاتی است که ساختار خود زبان را به وجود می آورند و به چهار گروه شامل عضلات طولی بالایی، عضلات طولی پایینی، عضلات عرضی و عضلات عمودی زبان تقسیم می شوند. عضلات خارجی نیز شامل چهار دسته عضله به نام های عضله جنیوگلوسوز یا عضلات بین چانه و زبان، عضله هیوگلوسوز یا عضله بین استخوان هیوئید و زبان، عضله پالاتوگلوسوز یا عضله بین کام نرم و زبان و عضله استایلوگلوسوز یا عضله بین زایده گیجگاهی و زبان می باشند. اعصاب مختلفی از اعصاب مغزی با زبان در ارتباط هستند که بعضی از آن ها فقط پیام های حسی زبان را منتقل می کنند و بعضی دستورات حرکتی را به زبان می آورند. اعصاب حسی زبان شامل شاخه هایی ازعصب پنجم مغز یا عصب سه قلو که حس های عمومی زبان (لامسه، فشار و دما و غیره) را منتقل می کند، شاخه هایی از عصب هفتم مغز یا عصب چهره ای که حس چشایی دو سوم جلویی زبان را منتقل می کنند و شاخه هایی از عصب نهم مغز یا عصب زبانی-حلقی است که حس چشایی یک سوم عقبی زبان را به مراکز می برند. اعصاب حرکتی زبان شامل عصب زیرزبانی یا عصب دوازدهم مغز که تمام عضلات زبان به جز یکی از آن ها را عصب دهی می کند و عصب واگ یا عصب دهم مغز است که عصب دهی به عضله پالاتوگلوسال (عضله بین کام نرم و زبان) را بر عهده دارد. چندین عملکرد مهم بر عهده زبان است که می توان به اعمال تغذیه ای زبان شامل غذا خوردن، لیس زدن، تشخیص مزه غذا، جابجایی لقمه در دهان و کمک به هضم مکانیکی غذا، بلع غذا و تمییز کردن دندان ها اشاره نمود. اما وظیفه مهم دیگر زبان در تکلم و صحبت کردن است که با واسطه دستورات حرکتی صادر شده از مرکز تکلم به نام ناحیه بروکا در قسمت تحتانی ناحیه حرکتی قشر واقع در قسمت خلفی لوب پیشانی انجام می شود. اختلال در تکلم را اصطلاحاً آفازی می نامند که به انواع آفازی نوع بروکا (آسیب ناحیه بروکا)، آفازی نوع ورنیکه (آسیب ناحیه ورنیکه) و آفازی هدایتی (آسیب مسیر عصبی بین نواحی ورنیکه و بروکا) تقسیم بندی می شود. گفته می شود که انتقال یک مفهوم فقط به تکلم کلماتی که گفته می شود، بستگی ندارد بلکه همیشه به نحوه گفتن آن مفهوم نیز وابسته است که تحت تاثیر نواحی دیگ