شمس الدین احمدی

مورفین به عنوان یک ضد درد قوی، سال هاست که استفاده می شود. مشکل اصلی استفاده از مورفین، کاهش خاصیت ضد دردی آن پس از استفاده مکرر می باشد، اما مکانیسم این عمل هنوز به خوبی شناخته نشده است. هدف مطالعه حاضر بررسی نقش گیرنده های NMDA در کاهش خاصیت ضددردی مورفین پس از تزریق مکرر آن می باشد. برای سنجش خاصیت ضد دردی مورفین از موش های کوچک آزمایشگاهی نژاد NMRI در تست هات پلیت استفاده شد. همه داروها بصورت داخل صفاقی تزریق گردید. در ابتدا خاصیت ضددردی دوزهای مختلفی از مورفین (mg/kg 15، 10، 5/7، 5) در موش های عادی بررسی شد و نتایج نشان داد که مورفین در دوز mg/kg 15 خاصیت ضد دردی معنی داری القا نمود. سپس خاصیت ضد دردی دوزهای مختلف مورفین در موش هایی که قبلاً سه روز به طور مکرر مورفین mg/kg 20 دریافت کرده بودند و پنج روز دوره قطع را گذرانده بودند بررسی شد و نتایج مربوطه کاهش خاصیت ضددردی موفین را تایید نمود. تزریق آنتاگونیست گیرنده NMDA یعنیD-AP5 ( mg/kg1) و نیز سولفات منیزیوم ( mg/kg120) به عنوان مسدودکننده کانال NMDA، همراه با مورفین موجب جلوگیری از اثرات تزریق مکرر مورفین گردید، زیرا در روز تست هات پلیت، افزایش خاصیت ضددردی مورفین مشاهده شد. می توان نتیجه گیری نمود که تزریق مکرر مورفین به طور غیرمستقیم و با واسطه تحت تأثیر قراردادن گیرنده های NMDA موجب تغییراتی در مسیرهای عصبی درد شده که در نهایت کاهش خاصیت ضددردی مورفین را پس از تزریق مکرر به دنبال دارد.