اسپیرومتر، دستگاهی است که با آن می توان حجم ها و ظرفیت های ریه را اندازه کرد و روش اسپیرومتری یک نوع تست برای بررسی وضعیت ریه ها در شرایط مختلف است. اگر چه این تست به تنهایی نمی تواند به عنوان یک تست تشخیصی در تعیین بیمار بودن یا نبودن به کار رود اما به عنوان یک تست کمکی در تشخیص بیماری های ریه مانند آسم و بیماری مزمن انسداد ریه و نیز در تعیین میزان آسیب به ریه در شرایط خاصی مانند کار در تونل، معادن و غیره توسط پزشکان متخصص ریه استفاده می شود. تست اسپیرومتری برای بررسی میزان تاثیرگذاری یک دوره درمانی برای درمان بیماری ریه و یا پس از یک دوره استراحت و مرخصی از کار در معدن نیز کاربرد دارد. بنابراین اسپیرومتری به صورت دوره ای برای بررسی عملکرد ریه افرادی که تحت درمان یک بیماری مزمن ریوی بوده اند و یا برای بررسی وضعیت ریه کارگران معادن و شغل هایی که تاثیر منفی بر دستگاه تنفسی دارند، انجام می شود. چندین حجم و ظرفیت ریوی با دستگاه اسپیرومتری اندازه گیری می شود. حجم جاری یا TV میزان هوایی است که در هر نفس معمولی در هنگام دم به ریه ها وارد شده و یا طی بازدم معمولی از ریه خارج می شود. میزان هوایی که بعد از دم معمولی، با یک دم عمیق به ریه وارد می شود را حجم ذخیره دمی IRV می نامند. به طور مشابهی، میزان هوایی را که بعد از یک بازدم معمولی با یک بازدم عمیق از ریه ها خارج می شود حجم ذخیره بازدمی یا ERV نامیده می شود. حجمی از هوا نیز حتی بعد از یک بازدم عمیق در ریه ها باقی می ماند که به آن حجم باقیماند یا RV گفته می شود اما این حجم توسط دستگاه اسپیرومتری قابل اندازه گیری نیست. ظرفیت های ریوی از مجموع دو، سه و یا چهار حجم ریه به دست می آیند. ظرفیت دمی یا IC به مجموع حجم جاری و حجم ذخیره دمی گفته می شود. به مجموع حجم های جاری، ذخیره دمی و ذخیره بازدمی، ظرفیت حیاتی ریه یا VC گفته می شود و به مجموع چهار حجم جاری، ذخیره دمی، ذخیره بازدمی و باقیمانده نیز ظرفیت کل ریه یا TLC گفته می شود. همچنین به مجموع هوایی که بعد از بازدم معمولی در ریه باقی می ماند، ظرفیت باقیمانده عملی یا FRC گفته می شود که شامل حجم ذخیره بازدمی و حجم باقیمانده است.
