مورفین از مسکن های اوپیوئیدی بسیار قوی است و برای مدیریت درد در پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده مداوم از مورفین می تواند منجر به تحمل، وابستگی، اعتیاد و سایر عوارض جانبی شود که به طور جدی ایمنی و راحتی بیماران را تحت تأثیر قرار می دهد. خاتمه درمان با مواد اوپیوئیدی منجر به ایجاد مجموعه ای از علائم ناخوشایند در افراد وابسته می شود که در اصطلاح این علائم را سندرم تـرک می نامند. تحمل و ترک مورفین با تغییرات بیان برخی کانال ها مانند کانال های پتاسیمی وابسته به کلسیم در ارتباط است. هدف از این پژوهش، بررسی تغییرات بیان ژن های کانال پتاسیمی وابسته به کلسیم ( Kca1، Kcb2، Kcb3 و Kcb4) پس از القای تحمل و وابستگی و نیز پس از ترک مورفین در نواحی استریاتوم و مخچه در رت می باشد. در این مطالعه از چهار گروه رت جنس نر از نژاد ویستار استفاده شد. به رت های دو گروه کنترل، سالین با دوز 1 میلی لیتر/کیلوگرم دو بار در روز و به دو گروه آزمایشی دیگر، مورفین با دوز 10 میلی گرم/کیلوگرم دو بار در روز تزریق شد و این تزریق برای چهار گروه تا روز دهم ادامه داشت. القای تحمل به مورفین با استفاده از آزمون صفحه داغ در روز دهم تزریق ها بررسی شد. در دو گروه از رت ها پس از 10 روز تزریق های مکرر سالین و یا مورفین، به مدت 30 روز مصرف دارو قطع شد. دو ساعت پس از آخرین تزریق مکرر در روز دهم نواحی استریاتوم و مخچه بر روی یک سطح سرد جداسازی شدند. برای گروه های ترک مورفین، مناطق مورد نظر مغز در روز سی ام ترک استخراج شدند. تغییرات بیان ژن با روش ریل-تایمPCR ارزیابی شد. با توجه به نتایج PCR مشخص شد که بیان ژن 1Kca در استریاتوم به طور قابل توجهی در رت های با تحمل به مورفین نسبت به گروه کنترل افزایش یافت درحالیکه سه ژن دیگر تغییر معناداری را نشان نداشتند. همچنین در رت های ترک داده شده از مورفین همانند گروه با تحمل به مورفین در ناحیه استریاتوم بیان ژن 1Kca در مقایسه با گروه کنترل افزایش داشت ولی بیان سه ژن Kcb2، Kcb3 و Kcb4 کاهش یافت. در ناحیه مخچه در رت های با تحمل به مورفین بیان ژن Kca1 افزایش یافت در حالیکه در رت های ترک داده شده از مورفین بیان این ژن کاهش یافت. بیان سه ژن دیگر Kcb2، Kcb3 وKcb4 در مخچه پس تحمل به مورفین کاهش پس از ترک مورفین افزایش داشت. از این مطالعه می توان نتیجه گرفت که کانال های پتاسیمی وابسته به کلسیم در استریاتوم و مخچه به طور وابسته به ناحیه پس از وابستگی و ترک مورفین دستخوش تغییر می شوند و بنابراین در فرایندهای مغزی مرتبط با این پدیده ها نقش دارند.
