شمس الدین احمدی

مورفین به عنوان یک داروی مسکن درد، در صورت تداوم مصرف می تواند سبب تحمل، وابستگی و اعتیاد شود. کانال های کلسیمی به عنوان عامل جابجایی یون کلسیم، در پیام رسانی عصبی و القای تحمل به مورفین نقش ایفا می کنند. RNAهای غیر کدکننده از جمله میکروRNAها و RNAهای حلقوی می توانند مستقیم و یا غیرمستقیم بر بیان ژن ها تاثیر بگذارند. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات بیان ژن کانال های کلسیمی شامل کانال های Cav1.1، Cav1.2، Cav2.2 و Cav3.1 و میکروRNAهای rno-miR-383-3p، rno-miR-133b-3p، rno-miR-182 و RNAحلقوی، rno-circ-Cacna1b_0004 در استریاتوم و مخچه در رت های وابسته به مورفین بود. در این مطالعه از رت های نر نژاد ویستار در قالب دو گروه کنترل و تیمار استفاده شد. گروه تیمار به مدت 10 روز و روزی دوبار مورفین (10میلی گرم/کیلوگرم) دریافت کرد. به گروه کنترل به جای مورفین، سرم فیزیولوژیک (1 میلی لیتر بر کیلوگرم) تزریق شد. در روز دهم تزریق ها، مغز رت های هردو گروه استخراج شد و بافت های نواحی استریاتوم و مخچه جدا گردید. برای بررسی تغییرات بیان ژن ها از روش qRT-PCR استفاده شد. نتایج بیان ژن نشان داد که در مخچه، بیان ژن های کانال های Cav1.2 و Cav3.1 در گروه تیمار شده با مورفین نسبت به گروه کنترل افزایش یافت. برخلاف آن، بیان ژن کانال های Cav1.1 و Cav2.2 در مخچه کاهش یافت. بیان RNA های غیرکدکننده ی rno-miR-383-3p، rno-miR-133b-3p، rno-miR-182 و rno-circ-Cacna1b_0004 در مخچه افزایش یافت. در استریاتوم نیز بیان کانال کلسیمی Cav1.1 در گروه مورفین کاهش یافت، در حالی که بیان ژن کانالCav3.1 افزایش نشان داد. با این وجود بیان کانال های Cav1.2 و Cav2.2 در استریاوم تفاوت معناداری نسبت به گروه کنترل نداشت. همچنین در استریاتوم بیان rno-miR-182 و rno-miR-383-3p تغییر معناداری نداشت اما بیان rno-miR-133b-3p کاهش یافت. بیان rno-circ-Cacna1b_0004 نیز افزایش معناداری داشت. با توجه به نتایج می توان بیان کرد که تزریق مکرر مورفین بر بیان کانال های کلسیمی و میکروRNAها، RNAهای حلقوی مرتبط با آنها تاثیر دارد و با تغییر در مسیر پیام رسانی پایین دست یون کلسیم در استریاتوم و مخچه در وابستگی به مورفین نقش دارد.