زمینه و هدف: تاو پروتئین یک پروتئین مرتبط با میکروتوبول است که نقش ویژه ای در پویایی میکروتوبول و حفظ ساختار سلول های عصبی دارد. ایزو فرم های تاو پروتئین با داشتن سه یا چهار توالی تکراری در انتهای کربوکسیل، به ترتیب به عنوان ایزوفرم های 3R و یا 4R شناخته می شوند. ساختار و عملکرد تاو پروتئین با هایپرفسفریله شدن دچار اشکال می شود و به صورت رشته های در هم پیچیده داخل نورونی تجمع می یابد. هدف از این مطالعه، مرور ساختار و عملکرد فیزیولوژیک تاو پروتئین و اثر تجمع تاو پروتئین و رسوب آن در القای بیماری های تحلیل برنده اعصاب است. مواد و روش ها: گزارش های مرتبط با رسوب تاو پروتئین در بیماری های تحلیل برنده عصبی از مقاله های علمی جمع بندی گردید. یافته ها: رسوب فرم های رشته ای تاو پروتئین در سلول های عصبی و گلیال موجب آسیب سلولی و بروز بیماری های تحلیل برنده عصبی از جمله بیماری آلزایمر، تحلیل قشری-قاعده ای و فلج پیشرونده فوق هسته ای می شود. در این بیماری ها، نوع و محل رسوب ایزوفرم های تاو پروتئین در سلول های عصبی، آستروسیت ها و الیگودندروسیت ها متفاوت است که می تواند در تشخیص اختصاصی بیماری کاربرد داشته باشد. در بیماری آلزایمر، رسوب حاوی دو ایزوفرم 3R و 4R تاو پروتئین فقط در سلول عصبی دیده می شود؛ اما در بیماری های تحلیل قشری-قاعده ای و فلج پیشرونده فوق هسته ای، رسوب های تاو پروتئین فقط حاوی ایزوفرم 4R هستند و در سلول های عصبی و گلیال دیده می شوند. نتیجه گیری: با شناخت بیشتر عملکردهای فیزیولوژیک و بیماری زایی تاو پروتئین و کنترل میزان تاو پروتئین هایپرفسفریله با مهار پروتئین کینازها، می توان به یک راه کار تشخیصی و درمانی مهم در بیماری های تحلیل برنده عصبی ناشی از تاو پروتئین دست یافت.
