شمس الدین احمدی

استفاده درازمدت از مورفین باعث ایجاد تحمل و وابستگی نسبت به دارو می شود. شواهد زیادی وجود دارد که نقش مهمی را برای پیام رسانی فاکتورهای رشد عصبی در سازگاری های عصبی پس از تجویز مزمن مورفین پیشنهاد داده اند. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات بیان ژن فاکتورهای رشد عصبی، از جمله فاکتور رشد عصب (NGF) ، فاکتور نوروتروفیک مشتق از مغز (BDNF) ، فاکتور نوروتروفیک مشتق شده از سلول های گلیال (GDNF) و گیرنده های آن ها به ترتیب شامل NGFR، NTRK2 و GFRA1 در جسم مخطط در رت های وابسته به مورفین و نیز پس از گذراندن دوره ترک دارو بود. در این مطالعه از رت های نر نژاد ویستار استفاده شد. یک مدل رت با وابستگی تحمل به مورفین، پس از تزریق مکرر مورفین 10 میلی گرم/ کیلوگرم به صورت زیر جلدی دو بار در روز و به مدت 10 روز متوالی ایجاد شد. یک گروه شاهد به جای مورفین ، سرم فیزیولوژیک (1 میلی لیتر بر کیلوگرم) دریافت کردند. در روز دهم، در دو گروه از حیوانات وابسته به مورفین، مغز برداشته شد و استریاتوم از مغز جدا گردید. دو گروه دیگر از موش ها پس از 10 روز تزریق مکرر سالین یا مورفین، به مدت 30 روز دوره ترک دارو را متحمل شدند و ناحیه استریاتوم در روز 30 پس از ترک دارو استخراج شد. برای ارزیابی بیان ژن از ریل-تایم PCR استفاده شد. نتایج PCR نشان داد که تفاوت معناداری در بیان ژن NGF ، BDNF و GDNF در استریاتوم رت های وابسته به مورفین در مقایسه با گروه شاهد وجود ندارد. با این حال ، بیان ژن NGFR و GFRA1 کاهش یافت در حالی که بیان ژن NTRK2 در استریاتوم رت های وابسته به مورفین در مقایسه با گروه کنترل افزایش داشت. نتایج بیان ژن در استریاتوم رت هایی که 30 روز دوره ترک مورفین را گذرانده بودند در مقایسه با گروه کنترل نشان داد که کاهش قابل توجهی در بیان ژن NGF ، BDNF ، GDNF و گیرنده های آن ها یعنی NGFR ، NTRK2 و GFRA1 وجود داشت. می توان نتیجه گرفت که عوامل رشد عصبی و مسیر پیام رسانی از گیرنده های این عوامل در استریاتوم، ممکن است در وابستگی به مورفین و ترک آن نقش داشته باشند.