سلمان احمدی

خشکسالی یکی از پیامدهای تغییرات اقلیمی است که به کندی و در یک دوره زمانی نسبتا طولانی اقلیم، محیط زیست، کشاورزی، پوشش گیاهی، منابع آبی و حتی بخش های اقتصادی و اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد. یکی از مهم ترین پیامدهای خشکسالی کاهش میزان پوشش گیاهی می باشد. در این پژوهش با استفاده از تصاویر ماهواره ای سال های 2020-2001(بازه زمانی 20 ساله) سنجنده مادیس و داده های بارش رستری ماهانه CHIRPS در محدوده استان همدان به تحلیل اثر خشکسالی بر پارامترهای فنولوژی(ماکزیم مقدار NDVI، دامنه،مقادیر پایه) شاخص گیاهی NDVI پرداخته شده است. برای اینکار ابتدا از طریق نرم افزار تایم ست پارامترهای فنولوژی شاخص گیاهی NDVIاستخراج شده سپس تغییرات این پارامترها نسبت به داده های ارتفاعی و نقشه پوشش اراضی منطقه مورد بررسی قرار گرفته است و همچنین میزان همبستگی و خطای RMSE بین پارامترهای فنولوژی با داده ارتفاعی منطقه برآورد شد و از طرفی هم از طریق داده های بارش رستری CHIRPS به محاسبه شاخص SPI سالانه اقدام شد. نتایج بدست آمده از تحلیل این پارامترها در ارتفاعات و کاربری های مختلف نشان داده است که در سال 2008 نسبت به سایر سال ها پارامتر ماکزیمم مقدار NDVI و دامنه شاخص گیاهی NDVI کاهش داشته است. در مقابل در سال 2019 نسبت به سایر سال ها این پارامترها مقادیر بیشتری داشته اند. همچنین پارامتر مقادیر پایه با همبستگی 925/0 از بین سایر پارامترهای فنولوژیکی بالاترین همبستگی را با داده ارتفاعی منطقه داشته است و میزان RMSE آن هم 021/0 شده است. بعلاوه از طریق داده های بارش ماهانه برای سال های 2001 تا2020 نشان داده است که در سال 2008 میانگین بارش سالانه کمتر از سایر سال ها بوده و همچنین مقدار شاخص SPI سالانه هم 79/1- شده است. بنابراین در سال 2008 خشکسالی متوسط در سطح منطقه رخ داده است و در مقابل با توجه به میانگین بارش ها در سال های 2007، 2018 تا2020 و مقدار شاخص SPI طی این سال ها ترسالی بسیار شدید در سطح منطقه رخ داده است.