رئوف قوامی زروان

آنالیز اسپکتروفتومتری فرابنفش-مرئی دیلتیازم هیدروکلرید با استفاده از روش های کالیبراسیون چند متغیره از قبیل رگرسیون خطی چندگانه (MLR) و حداقل مربعات جزئی (PLS) شرح داده شده است. در بخش اول، اندازه گیری ترکیب در محیط فیزیولوژیکی انجام گرفت، ابتدا یک کالیبراسیون تک متغیره جهت یافتن محدوده خطی غلظتی، بر طبق قانون بیر-لامبرت صورت گرفت، که محدوده خطی 11/0 تا 28/44 میکروگرم بر میلی لیتر به دست آمد. مجموعه های کالیبراسیون و پیش بینی انتخاب شده برای این ترکیب، به ترتیب شامل سی و دو و بیست و یک نمونه رفرنس بودند. با استفاده از روش های MLR و PLS، مدل ریاضی بین مقادیر جذبی به دست آمده از شصت و یک طول موج و غلظت ترکیب تشکیل شد. نتایج حاصل از دو روش مناسب و تقریباً مشابه بودند. در محدوده غلظتی 11/0 تا 63/37 میکروگرم بر میلی لیتر، ضریب همبستگی بین مقادیر تجربی و مقادیر پیش بینی شده برای هردو روش، 9997/0 بود. در بخش دوم اندازه گیری ترکیب در حضور معرف بروموتیمول بلو صورت گرفت. پارامترهای کنترل کننده ی رفتار سیستم مورد بررسی قرار گرفتند و شرایط بهینه انتخاب شد. مجموعه های کالیبراسیون و پیش بینی در این بخش برای ترکیب، به ترتیب شامل سی و یک و شانزده نمونه رفرنس بودند. از روش های MLR و PLS تحت شرایط بهینه استفاده شد و مدل های ریاضی بین مقادیر جذبی به دست آمده از ناحیه طول موج 260 تا 700 نانومتر و غلظت ترکیب تشکیل شد. خطای پیش بینی مدل MLR بالا بود، اما مدل PLS نتایج مناسبی را فراهم نمود و در محدوده غلظتی 05/0 تا 40/49 میکروگرم بر میلی لیتر، ضریب همبستگی بین مقادیر تجربی و مقادیر پیش بینی شده با این روش 9996/0 بود. با توجه به توانایی پیش بینی قابل قبول روش PLS، در هر دو محیط فیزیولوژیکی و در حضور معرف، این روش به طور موفقیت آمیزی برای پیش بینی غلظت ها در نمونه های حقیقی به کار برده شد.